Mobile health, mHealth, telemonitoring, teleconsultatie, … ze zorgen er voor dat de relatie tussen de patiënt en de zorgverstrekker grondig wijzigt. Ja wijzigt en niet “zal wijzigen”. Er zijn nu eenmaal zaken die sneller gaan dan de planning der geleidelijkheid.
Terwijl velen nog nadenken over hun houding ten opzichte van het tele-gebeuren in de gezondheidszorg, lopen behoorlijk wat Belgen constant rond met sensoren, waarvan ze op elk moment op hun “watch” kunnen aflezen wat de waarden zijn, die door die sensoren gemeten worden. En wat gebeurt er ondertussen op beleidsgebied? In het actieplan eGezondheid worden 24 projecten mobile health onderzocht en zullen we binnenkort weten wat de conclusies zijn. Misschien komt er een aanpassing van de wetgeving. Misschien komt er terugbetaling.
mHealth is een verzamelnaam waarbinnen we ook teleconsultatie vinden, consultatie op afstand.
Wat als we vandaag teleconsultatie toepassen in België? We hebben een terughoudend advies van de Orde der Artsen. We hebben ook inzage gekregen in een recent advies van het advocatenbureau Callens, dat duidelijk maakt dat het gebruik van teleconsultatie vandaag niet onwettig is. Goed nieuws vanuit juridisch oogpunt, iets minder goed nieuws vanuit deontologisch oogpunt. Uiteraard moet een arts altijd handelen volgens de toepasselijke wetgeving. Uiteraard moet een arts deontologisch correct handelen, maar dat is toch niet anders bij een fysieke ontmoeting als via een teleconsultatie?
Het staat buiten kijf dat niet alle consultaties tele-gewijs kunnen afgehandeld worden. Het is aan de teleconsult arts om te bepalen of een fysieke consultatie alsnog noodzakelijk of aangewezen is.
Sommigen vinden teleconsult OK voor opvolging, maar niet voor diagnose. Moet dat een regel zijn? Anderen gaan verder in die redenering en stellen dat bovendien tijdens een opvolging ook nieuwe diagnoses kunnen gesteld worden. Voor hen geen teleconsult.
Maar als zowel patiënt als arts geloven in een snelle teleconsult om een eerste diagnose te stellen, is er dan een probleem?
Voor de niet overtuigde artsen en beslissers. Als de patiënt niet naar de microbenkamer of wachtzaal wil, wat is dan beter Dr Google of teleconsult met een geaccrediteerde arts?
Vandaag is het allemaal mogelijk. Er zijn oplossingen waarbij zelfs een abonnement mogelijk is. Je hebt onmiddellijk contact met een echte arts op het moment dat je het nodig hebt. Kijk eens op de site van Vividoctor. Ze halen nu via crowdfunding kapitaal op.
Wat gebeurt er in andere landen? In Scandinavië is teleconsult ingeburgerd, in Frankrijk is het opgenomen in de wetgeving sinds 2009. In Nederland wijst een recente studie uit dat 60% van de huisartsen gebruik maakt van een vorm van e-consult, daar is ook email verkeer met de patiënt bij. Niet minder dan 81% van patiënten die e-consult gebruiken vinden dat ook eenvoudig.
En Europa? Volgens een richtlijn uit 2011 wordt teleconsulting erkend als middel en wordt aangegeven dat terugbetaling mogelijk moet zijn. Europa investeert ook in projecten mobile health.
Het is in elk geval een geruststelling voor de drukke patiënt dat straks de overvolle, ongezonde en tijdrovende wachtzaal verleden tijd zal zijn.