Berekend per dag en per arts maakt een uur minder bureaucratie het werk van 21.000 artsen vrij in ziekenhuizen. Dat blijkt uit een onderzoek van het Duitse ziekenhuisinstituut. De gegevens zijn wellicht gelijkaardig met die van ons land. Vitalink, het digitale dossier waarmee eerstelijnshulpverleners medicatiegebruik opvolgen, deelt bijvoorbeeld geen info met ziekenhuizen.

Artsen die fulltime in ziekenhuizen werken, besteden gemiddeld 2,9 uur per dag aan documentatietaken en controleverplichtingen. Als dat wordt verminderd, kunnen patiënten betere zorg krijgen, onderstreept de Duitse ziekenhuisfederatie. Dat blijkt nu uit een onderzoek van het Duitse ziekenhuisinstituut (DKI) in opdracht van de Duitse ziekenhuisfederatie.

Overigens slaat dit onderzoek ook op zorg en verpleegkundigen, waar de situatie amper beter is. Een fulltime verpleegkundige besteedt 2,7 uur per werkdag aan documentatie/administratie, iets minder op psychiatrische afdelingen. 
Van de 165.222 fulltime functies zijn er ongeveer 59.480 wiskundig gezien uitsluitend bezig met documentatie en niet beschikbaar voor patiëntgerichte zorg. Hetzelfde geldt voor verplegend personeel.

Arbeidstijd sluimert in bureaucratie

Omgekeerd zouden er volgens de berekeningen van de DKI in één klap bijna 21.000 extra artsen en 47.000 extra verpleegkundigen beschikbaar zijn voor medische en verpleegkundige zorg als de administratietaken met slechts één uur per dag per werknemer zouden worden verminderd. 
De gezondheidszorg kan zich deze vorm van bureaucratie niet langer veroorloven. Het kost geld, tijd en arbeidsvreugde. Als voorbeeld noemt de voorzitter van de Berlijnse artsenvereniging , dr. Peter Bobbert, het structurele onderzoek "dijbeenhalsfractuur" door de Medische Dienst (MD) op een kleinere afdeling voor orthopedische traumachirurgie.
Volgens voorzichtige schattingen vergt zo'n onderzoek ongeveer 100 uur medische werktijd. En dat komt nog bovenop de jaarlijkse onderzoeken van de MD.

Personeelsregistratie nog steeds maal drie

De MD-audits zijn een van de drie hoofdpunten die de Duitse ziekenhuisfederatie in de politieke discussie wil inbrengen. Een ander punt zijn de 'nieuwe onderzoeksmethoden', de zogenaamde NUB's, die elk jaar opnieuw moeten worden ingediend voor dezelfde procedures. En de derde steen des aanstoots zijn de parallelle en tegelijkertijd naast elkaar bestaande personeelsvereisten.
Daarnaast heeft de DKG een lijst van 55 punten gepresenteerd waarvan zij vindt dat bureaucratische vereisten kunnen worden opgeheven.

Wetten ter vermindering van bureaucratie in de maak

Het initiatief van de Duitse ziekenhuisfederatie is gericht op de totstandkoming van wetten ter vermindering van bureaucratie. Die zijn gepland door de coalitieregering en het ministerie van Volksgezondheid. 
De ziekenhuishervorming zorgt echter al voor nieuwe problemen: diensten die verdeeld zijn over verschillende dienstgroepen moeten tot op de minuut nauwkeurig worden toegewezen. "Waanzin" die gestopt moet worden, volgens de Duitse Ziekenhuisfederatie.
De voorstellen zelf van de ziekenhuisvereniging om de bureaucratie te verminderen zijn al aan de verantwoordelijke minister voorgelegd. Hij heeft beloofd om belangrijke delen hiervan op te nemen in een wet om de bureaucratie te verminderen. Er is echter nog niets bekend over zo'n wetsontwerp. 
Integendeel, de huidige wetgevingsplannen van het federale ministerie van Volksgezondheid eisen een "gigantische nalevingslast" van degenen die betrokken zijn bij de gezondheidszorg.

In Vlaanderen is dit knelpunt ook al lang een oud zeer. 14 jaar geleden publiceerde Zorgnet-Icuro het charter Kwaliteitsvolle registratie van gegevens uit de zorgsector. Men pleitte voor minder administratie en meer zorg. Toenmalig minister van Volksgezondheid Maggie De Block startte een werkgroep. “Helaas zonder noemenswaardige resultaten”, blikt Marc Naert terug in de recente Zorgwijzer.

Hij is hoofdarts in het Algemeen Ziekenhuis van Mol. Samen met zijn collega en verpleegkundig & paramedisch directeur Anita Jans actualiseert Naert het oorspronkelijke Zorgnet-charter. Jans en Naert vragen een kritische evaluatie van oude én nieuwe registratieregels. Daarnaast moet men digitale mogelijkheden beter benutten om dubbel werk te vermijden. Naert: “Helaas blijven de knelpunten uit 2010 ook vandaag relevant." Hij vindt dat het zelfs erger geworden is.

In haar masterproef onderzocht Jans de administratieve last op de geriatrieafdeling. "Allereerst peilden we welke regels zorgverleners het meest frustreerden. De verplichting om glycemie-bloedwaarden dubbel te registreren en telkens te laten ondertekenen door een arts, stond helemaal bovenaan. Als die handtekening ontbrak, stuurde het labo dat formulier terug. We schaften die regel af en merkten hoe betrokken artsen jaarlijks 51,5 uren wonnen. Verpleegkundigen wonnen 1030,5 uur en laboranten 730 uur. Die vrijgekomen tijd kan je elders inzetten.”