We hebben de voorbije jaren geen enkele vooruitgang geboekt in ethische dossiers. Nu zijn er geen grendels meer, maar ligt er een programma op tafel. Dat heeft vicepremier Frank Vandenbroucke (Vooruit) woensdag verklaard tijdens het debat over de regeerverklaring.

Eerder op de dag was het thema al aan bod gekomen tijdens het debat. N-VA-fractieleider Axel Ronse wilde liever niet te diep op de discussie ingaan, kwestie van de sereniteit over ethische discussies te bewaren. Wel liet hij zich ontvallen dat er daarover binnen de meerderheid afspraken over zijn gemaakt. Toen Petra De Sutter (Groen) er opnieuw vragen over stelde, vond minister Vandenbroucke de tijd gekomen om de puntjes op de i te zetten.

De grote frustratie van de voorbije jaren was dat er binnen Vivaldi één grote afspraak was, namelijk dat alles in consensus moest gebeuren "en dat is snel een absolute grendel gebleken", aldus Vandenbroucke. Hij doelde daarmee op de versoepeling van de abortusregels die door CD&V werd geblokkeerd. "U en ik hebben de voorbije jaren zero vooruitgang geboekt. Ik denk dat we vandaag veel verder staan."

Zo voorziet de tekst in een regeling voor het draagmoederschap en anonieme donatie. En over de voorafgaande wilsverklaring naar personen met wilsonbekwaamheid wegens dementie voorziet het regeerakkoord in een duidelijke oriëntatie, luidde het. "Na consensus tussen de meerderheidspartijen, passen wij de huidige abortuswetgeving aan", staat dan weer over de abortustermijn in het regeerakkoord. 

Minister Vandenbroucke noemde dat laatste een "opening". "Ik geloof in het engagement om een eerlijk debat te voeren. Vier jaar geleden is alles met een grendel op slot gezet. In dit regeerakkoord staat geen grendel meer, maar een programma", ging hij voort.

Het was lang niet de laatste keer dat het thema werd aangesneden in de loop van het urenlange debat. Niet in het minst werd daarbij richting CD&V gekeken. "Vooraleer ons lessen te geven, zouden andere partijen beter eerst kijken naar zichzelf", reageerde partijvoorzitter Sammy Mahdi donderdagmorgen. Over het draagmoederschap was er consensus binnen Vivaldi, behalve bij PS, en in het dossier van de anonieme donatie ging Open VLD op de rem staan, voerde hij aan.

Mahdi profileerde CD&V als een "warme conservatieve partij", die er een andere kijk op nahoudt over leven en dood en dat ook zo wil houden. Daarbij zette hij zich ook af tegen het opbod door "om ter meest linkse partijen" om de termijn waarbinnen abortus mogelijk is te verlengen. Op de oppositiebanken blijft men in elk geval zeer sceptisch over eventuele aanpassingen aan de regels.