RCT toont aan dat dieet op basis van plantaardig onbewerkt voedsel gunstig is bij T2D

Het verbeteren van de kwaliteit van de voeding maakt deel uit van de totaalaanpak bij type 2-diabetes. Wat mogelijk tot positieve resultaten kan leiden, zijn diëten op basis van plantaardig onbewerkt voedsel (Whole-Food, Plant-Based - WFPB).

Het verbeteren van de kwaliteit van de voeding maakt deel uit van de totaalaanpak bij type 2-diabetes. Koolhydraatarme - en met name ketogene - diëten zijn het meest onderzocht in die context. Studies wijzen uit dat ketogene diëten de HbA1c-spiegel verlagen, helpen om de behandeling met antidiabetica af te bouwen en tot remissie van diabetes kunnen leiden. Uit sommige studies, waaronder die van Noto (1) en Webster (2), bleek evenwel dat bepaalde koolhydraatarme diëten de mortaliteit kunnen verhogen, de glucosetolerantie kunnen verlagen, de cholesterolemie kunnen verhogen en ontstekingen kunnen bevorderen.

Wat mogelijk tot betere resultaten kan leiden, zijn diëten op basis van plantaardig onbewerkt voedsel (Whole-Food, Plant-Based - WFPB), waarbij de voorkeur uitgaat naar voedsel zoals groenten, fruit, peulvruchten, volle granen, noten en zaden. Er bestaan vegetarische en vegan WFPB-diëten, maar ook diëten die overwegend plantaardig zijn en ook vlees en zeevruchten bevatten.

Klinische studies hebben aangetoond dat een dergelijk dieet de HbA1c-spiegel kan verlagen bij volwassenen met type 2-diabetes en hun behoefte aan antidiabetica kan verlagen. Ze kunnen ook tot gewichtsverlies leiden zonder dat ze hypocalorisch zijn en veroorzaken minder bijwerkingen dan sterk hypocalorische of ketogene diëten. Over het algemeen worden ze door de patiënten ook beter aanvaard.

De meeste studies naar WFPB-diëten bij T2D zijn echter klein en van korte duur. Onlangs hebben onderzoekers de resultaten gepubliceerd van een gecontroleerde en gerandomiseerde studie (3) waarin een WFPB-dieet vergeleken werd met de standaard medische zorg (SMZ) bij mensen met type 2-diabetes. Het zou tot dusver de grootste studie van dat type zijn. De studie werd uitgevoerd in de Republiek der Marshalleilanden, waar de prevalentie van T2D de op zes na hoogste ter wereld is. Dat zou gedeeltelijk te wijten zijn aan het feit dat de inwoners in grote mate afhankelijk zijn van geïmporteerd voedsel, zoals witte rijst, witte bloem, gesuikerde dranken en vlees in blik.

In de studie werden 169 volwassenen met T2D gerandomiseerd naar een intensieve interventie op basis van volwaardige en plantaardige voeding in combinatie met matige lichaamsbeweging (PB+Ex) of de SMZ gedurende 24 weken. De PB+Ex-interventie omvatte 12 weken met maaltijden, oefeningen en groepslessen.

In vergelijking met de SMZ verlaagde de PB+Ex-interventie de gemiddelde HbA1c-spiegel met 14mmol/mol meer (1,3%) in week 12 (-22 versus -7mmol/mol; p < 0,0001) en met 8mmol/mol meer (0,7%) in week 24 (-16 versus -8mmol/mol; p = 0,01). Daarnaast kon 63% versus 24% van de deelnemers de behandeling met antidiabetica afbouwen (p = 0,006), en bereikte 23% van de patiënten die bij aanvang een HbA1c < 75mmol/mol (< 9%) hadden een remissie.

Nog steeds in vergelijking met de SMZ, leidde de PB+Ex-interventie ook tot een daling van het lichaamsgewicht (-2,7kg), de CRP-waarde (-11nmol/l) en de behoefte aan cardiovasculaire medicatie. Op het moment van de tussentijdse analyses waren ook de glykemie, de HOMA-IR, de hartfrequentie en de cholesterol-, insuline- en triglyceridenspiegel verbeterd, maar in week 24 was dat niet meer het geval.

Volgens de auteurs is de keuze voor een dieet op basis van onbewerkte plantaardige voeding een levenskeuze waarvan de werkzaamheid bij type 2-diabetes bewezen is.

  • 1.         Noto H, Goto A, Tsujimoto T, Noda M. Low-carbohydrate diets and all-cause mortality: a systematic review and meta-analysis of observational studies. PLoS One. 2013;8(1):e55030. doi: 10.1371/journal.pone.0055030. Erratum in: PLoS One. 2019 Feb 7;14(2):e0212203. doi: 10.1371/journal.pone.0212203

    2.         Webster CC et al. Reduced Glucose Tolerance and Skeletal Muscle GLUT4 and IRS1 Content in Cyclists Habituated to a Long-Term Low-Carbohydrate, High-Fat Diet. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2020 May 1;30(3):210–217. doi: 10.1123/ijsnem.2019-0359

    3.         Hanick CJ, Peterson CM, Davis BC, Sabaté J, Kelly JH Jr. A whole-food, plant-based intensive lifestyle intervention improves glycaemic control and reduces medications in individuals with type 2 diabetes: a randomised controlled trial. Diabetologia. 2025 Feb;68(2):308-319. doi: 10.1007/s00125-024-06272-8. Erratum in: Diabetologia. 2025 Feb;68(2):471. doi: 10.1007/s00125-024-06332-z

U wil op dit artikel reageren ?

Toegang tot alle functionaliteiten is gereserveerd voor professionele zorgverleners.

Indien u een professionele zorgverlener bent, dient u zich aan te melden of u gratis te registreren om volledige toegang te krijgen tot deze inhoud.
Bent u journalist of wenst u ons te informeren, schrijf ons dan op redactie@rmnet.be.