Iedereen is het erover eens dat milieuverontreiniging, geluidshinder of lichtvervuiling schadelijk zijn voor onze gezondheid. Weinig mensen weten echter dat informatievervuiling onze gezondheid ook ernstige schade kan toebrengen...
Onderzoekers bestudeerden de invloed van overinformatie op onze gezondheid, maar ook op het ontstaan van maatschappelijke problemen. Voor die analyse kregen ze een subsidie van de Europese Unie. We merkten het al tijdens de coronapandemie: sommigen hadden het toen al – tijdens en zelfs na die periode – over een infodemie.
Het is inderdaad zo dat de sterke toename van het aantal sociale en medianetwerken niet helpt om die voortdurende toestroom van gegevens een halt toe te roepen. De onderzoekers onderscheiden drie niveaus van information overload: "de neuronale en cognitieve mechanismen op individueel niveau […], de informatie en beslissingen op groepsniveau [...] en de interacties op maatschappelijk niveau tussen individuen, groepen en informatieverstrekkers." Deze drie niveaus zijn uiteraard net als een netwerk onderling met elkaar verbonden, met knooppunten op verschillende niveaus.
In een studie uit 2022 toonde een groep onderzoekers aan dat information overload in een geautomatiseerd medisch dossier kon leiden tot een enorme hoeveelheid medische fouten, wat dan weer een negatieve impact heeft op de gezondheid van het individu. (https://journals.lww.com/journalpatientsafety/fulltext/2022/09000/patient_safety_issues_from_information_overload_in.34.aspx)
Als voorbeeld stellen de onderzoekers dat de information overload bij een persoon die deel uitmaakt van een team het werk van de volledige groep ondermijnt. "Een teveel aan informatie tast onze emotionele gezondheid, onze prestaties en tevredenheid op het werk aan en beïnvloedt zo de acties van groepen en uiteindelijk ook van volledige samenleving", aldus de onderzoekers. En dat zou volgens de onderzoekers zowat een biljoen dollar kosten...
Oplossingen om deze nieuwe smog te bestrijden, zijn dus zeker een must. Met filters is het wel opletten geblazen, want het spreekt voor zich dat ze de informatie niet mogen verdraaien en de vrijheid van meningsuiting niet mogen ondermijnen. Net als bij vele acties voor het milieu heeft die ene beslissing immers vaak een invloed op verschillende anderen. Een moeilijke evenwichtsoefening...