Vlaanderen heeft vanochtend voor het eerst deze winter de informatiedrempel voor fijnstof (PM2.5) overschreden. Om 5 uur 's ochtends is een concentratie van meer dan 35 microgram per kubieke meter gemeten, terwijl Brussel en Wallonië onder de drempelwaarde blijven.

De slechte luchtkwaliteit wordt veroorzaakt door het koude mistige weer van de afgelopen dagen in combinatie met toegenomen uitstoot - vooral van houtkachels. Door de lage windsnelheden wordt de luchtvervuiling slecht verdund. En bij temperaturen rond het vriespunt zetten we thermostaat een graadje hoger. 

In de vroege ochtend werd de informatiedrempel overschreden, tegen 9 uur steeg de concentratie verder naar 37 microgram. Volgens IRCEL, de Intergewestelijke Cel voor het Leefmilieu, zal de smog nog minstens 24 uur blijven hangen. De instantie verwacht pas verbetering vanaf woensdag door toenemende wind en regen.

Het gaat om de kleinste fijn stofdeeltjes (PM2.5). De informatiedrempel voor de grotere deeltjes (PM10) ligt op 50 microgram. Die werd met 43 microgram (nipt) niet overschreden. Maatregelen zoals verplicht trager rijden zijn nog niet aan de orde: de alarmdempel van 70 microgram voor PM10 is nog niet in zicht. 

De verhoogde fijnstofconcentraties kunnen gezondheidsklachten veroorzaken zoals ademhalingsproblemen. Vooral kwetsbare groepen zoals jonge kinderen, ouderen en mensen met long- of hartaandoeningen lopen risico. IRCEL adviseert hen om geen zware lichamelijke inspanningen te doen. De instantie waarschuwt dat fijnstofdeeltjes door hun kleine afmeting ook binnenshuis kunnen doordringen.

In Brussel en Wallonië blijft de situatie voorlopig onder controle. Om 9 uur werd in Brussel een PM2.5-concentratie van 27 microgram per kubieke meter gemeten, in Wallonië 23 microgram.

Oproep tot houtstookstop

De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) roept op om door het hoge gehalte fijnstof in de lucht geen hout te stoken als bijverwarming of sfeervuur. Dat meldt de instantie op maandag nadat de informatiedrempel fijn stof is overschreden. Fijnstof is schadelijk voor de gezondheid en kan ook binnenshuis doordringen. Volgens de VMM kan de impact van houtverbranding op de luchtkwaliteit in woongebieden lokaal erg hoog oplopen. Bij de verbranding komen schadelijke stoffen vrij zoals fijn stof, dioxines en kankerverwekkende polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK).