Op het symposium van de Koninklijke Academie voor Geneeskunde afgelopen zaterdag - met als thema de lessen die we kunnen trekken uit de covidcrisis - gaf ook minister Vandenbroucke enkele stevige bottlenecks aan. Positief was voor hem onder meer de enorme flexibiliteit die uitging van de zorgverleners. Negatief de zware administratie en de wettelijk te rigide structuur van die workforce.
De flexibiliteit in de workforce had een enorme impact, aldus de socialistische excellentie die zeer veel bewondering had voor de manier waarop zorgverleners meer taken op zich namen dan ze strikt gezien moesten. "Kunnen we die flexibiliteit verankeren in de workforceorganisatie? Ze wordt immers gehinderd door de wettelijk rigide structuur van de werkprofielen. Denk aan de weerstand vandaag van artsen tegen de kwaliteitswet wat de passage betreft over de apothekers die uitzonderlijk mochten vaccineren. Ik vind dat in strijd met dokters die anderzijds klagen dat ze te veel werk hebben. Ik roep Margot Cloet (Zorgnet-Icuro) op tot denkwerk daarover: er zijn meer concrete aanzetten nodig over hoe je de workforce flexibeler kunt inzetten."
"Naast dat flexibiliteitsprobleem: waar zitten de echte bottlenecks?", vroeg de minister zich af. "Die vinden we ook in de organisatie van de eerste lijn. Ze dreigde al te kraken en mogelijk herhaalt dat fenomeen. Waarom? We moeten naar een fundamentele hervorming van de huisartsgeneeskunde, de praktijken herbekijken samen met de financiering, en mechanismen uitschakelen die vervelend zijn. De administratie is dat in normale tijden al, en ze legt alles lam in een crisis zoals een pandemie."
Veerkracht
"De veerkracht zit ook op het niveau van elk individu. Vandaar onze topprioriteit om meer te investeren in geestelijke gezondheidszorg. We moeten naar echte volksgezondheid en population management. Ons succes voor de vaccinatiecampagne was vooral kwalitatief in plaats van kwantitatief. We konden prioritaire groepen definiëren vanuit de ziekenfondsgegevens."
"Populatiemanagement in geestelijke gezondheidszorg is nog zeer moeilijk", beseft Vandenbroucke. "We moeten mensen die opgeleid worden, de reflex aankweken dat ze in een systeem van populatiemanagement zullen werken."
Ook op het vlak van de niet-farmaceutische interventie waren er zwakke punten. Van de minister is bekend dat hij een punt wil maken van een beter ventilatiebeleid.
"Verder moeten we naar een Europese approach voor vaccinatie, wat ook de politieke veerkracht verhoogt."
Gelaagde structuur gezondheidsbeleid
Op de vraag van dokter Harry De Witte of een naar herfederalisering met een meer uitgesproken inbreng van het lokale niveau geen oplossing kan bieden voor de toekomst, antwoordde de minister dat ook hij de zesde staatshervorming zeer ongelukkig vond "omdat "men men vertrok van staatssymbolen".
Hij ziet in meer macht voor de EU een troef om een "voldoende macht te ontwikkelen tegen de industrie." Daarnaast moet een gedecentraliseerde structuur ontstaan gebaseerd op bevolkingseenheden van circa 150.000 mensen. "Tussen die niveaus blijven federale en regionale klemtonen onvermijdelijk: de organisatie van de zorg zal gelaagd zijn, we moeten wel zoveel mogelijk overlappingen en verantwoordelijkheden oplossen."
"Ikzelf moest vooral tijd steken tijdens de crisisaanpak in de boel bijeenhouden als een soort coördinator", betreurde hij de afgelopen gang van zaken.
