Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke heeft dinsdag zijn beleidsnota voorgesteld aan de Kamer. In punt 11 wordt een hoofdstuk gewijd aan 'Digitalisering en beheer van gezondheidsgegevens'. Voor de minister “moeten burgers hun gezondheidsgegevens kunnen ‘doneren’ aan de wetenschap in overeenstemming met de GDPR, de EHDS-richtlijn en de Data Governance Act, net zoals het geval is voor orgaandonatie.”

De minister benadrukte het belang van het “toegankelijk en bruikbaar” maken van gezondheidsgegevens om “patiënten meer controle te geven over hun gegevens en hun gezondheid”. Hij benadrukte ook dat het delen van gegevens essentieel is voor “gecoördineerde, multidisciplinaire en geïntegreerde” zorg, die zowel lichamelijke als geestelijke gezondheid en welzijn omvat.

Een interfederaal kader voor gegevensuitwisseling
Om deze visie te ondersteunen, wordt het samenwerkingsakkoord eHealth-BelRAI noodzakelijk geacht. Dit akkoord is gebaseerd op het concept van het Belgian Integrated Health Record (BIHR) en heeft als doel de veilige en gepaste uitwisseling en het hergebruik van gegevens te garanderen en tegelijkertijd de administratieve last te verminderen.

Standaardisatie en vereenvoudiging van processen
Om de kwaliteit van de gegevens te garanderen, moedigt de minister het gebruik van een aantal standaardnormen zoals SNOMED CT aan in de systemen voor elektronische patiëntendossiers (EPD's) en in de klinische praktijk. Hij is ook van plan om het gebruik ervan uit te breiden naar nieuwe groepen zorgverleners. De digitalisering van de werkomgeving via het BIHR moet bijdragen aan meer efficiëntie en minder werkdruk voor zorgverleners, met name door eenmalige registratie van gegevens en onderzoeken en administratieve vereenvoudiging.

Vermindering van de administratieve lasten voor zorgverleners
De minister benadrukt dat zorgverleners zoveel mogelijk tijd moeten besteden aan het verlenen van zorg. Om dit te bereiken legt hij de nadruk op administratieve vereenvoudiging, digitalisering en het delen van gegevens in lijn met het BIHR-concept en het “only once”-principe. Hij is ook van plan om de behoefte aan aanvullende kaders voor de ontwikkeling van artificiële intelligentie in de gezondheidszorg te bestuderen.

Oprichting van de Europese ruimte voor gezondheidsgegevens
De implementatie van de EHDS-verordening staat ook op de agenda, met als doel een ruimte voor gezondheidsgegevens te creëren voor het primaire gebruik van gegevens in de context van gezondheid, zorg, welzijn en preventie, evenals gepseudonimiseerd of geanonimiseerd secundair hergebruik van gezondheidsgegevens voor beleids-, onderzoeks- en innovatiedoeleinden. De rollen van het agentschap voor gezondheidsgegevens en het eHealth-platform zullen dienovereenkomstig worden aangepast, met sterke betrokkenheid van belanghebbenden zoals burgers, verzekeraars, ziekenhuizen, eerstelijnszorg, gemeenschappen en regio's.

Naar interfederaal bestuur
De minister pleit voor een snelle ratificatie van het samenwerkingsakkoord eHealth-BelRAI door alle parlementen en voor de oprichting van een interfederale governance van het eHealth Platform en het Agentschap voor Gezondheidsgegevens. Binnen dit kader kunnen specifieke toepassingen en platformen worden ontwikkeld door de federale overheid en de gefedereerde entiteiten om hun beleid te ondersteunen, waardoor efficiëntiewinst mogelijk wordt door hergebruik van toepassingen en platformen.

Openstellen van gegevens voor onderzoekers en openbare instellingen
De gegevens die door de mutualiteiten bij het intermutualistisch agentschap worden bewaard, zullen op verzoek toegankelijk worden gemaakt voor bevoegde openbare en onderzoeksinstellingen, met inachtneming van de toepasselijke wetgeving inzake de bescherming van persoonsgegevens. Daarnaast kunnen burgers hun gezondheidsgegevens “doneren” aan de wetenschap, op dezelfde manier als orgaandonatie, in overeenstemming met de GDPR, de EHDS-richtlijn en de Data Governance Act. Deze geanonimiseerde of gepseudonimiseerde gegevens kunnen worden gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek, waardoor een beter inzicht wordt verkregen in gezondheidskwesties.

Veiligheid en innovatie centraal in het project
Er zal bijzondere aandacht worden besteed aan cyberbeveiliging en de implementatie van de NIS2-richtlijn. Innovatie, waaronder telehospitalisatie met mobiele toepassingen en het gebruik van artificiële intelligentie voor beslissingsondersteuning en kennisdeling, zal verder worden ondersteund en aangemoedigd.

> Lees de volledige tekst vande beleidsverklaring van minister Vandenbroucke

Lees ook: De Europese ruimte voor gezondheidsgegevens officieel goedgekeurd