‘Voice banking’ was vroeger duur en tijdrovend, maar AI heeft het toegankelijker gemaakt voor mensen met aandoeningen die hun spraakvermogen kunnen aantasten, zoals bijvoorbeeld ALS, keelkanker en de ziekte van Parkinson.

Het gebruik van kunstmatige intelligentie heeft geleid tot een golf van spraakbanken, vooral bij ALS-patiënten, zo weet The Washington Post. In 2017 kreeg Team Gleason Foundation, een non-profit organisatie die voice banking voor mensen met ALS financiert, 172 aanvragen voor de dienst. In 2022 ontving het meer dan 1.200 verzoeken. In de Verenigde Staten krijgen jaarlijks gemiddeld 5.000 mensen de diagnose ALS. In Europa bedraagt het aantal ALS-patiënten ongeveer 50.000. In België kampen zowat duizend mensen met ALS. 

Patiënten zeggen dat een door de computer gegenereerde stem die klinkt als hun echte stem hen een groter gevoel van vertrouwen en verbondenheid met de wereld om hen heen geeft. 

Beter en toegankelijker 

Het vastleggen van menselijke spraak is ongelooflijk complex. Vroeger moest iemand 1.000 tot 6.000 zinnen opnemen om alle mogelijke geluiden in een taal vast te leggen. Dit proces nam doorgaans acht tot 30 uur in beslag. Die opgenomen geluiden werden vervolgens in een database opgenomen, en de software herschikte de geluiden tot woorden en zinnen.

De methode staat bekend als ‘unit selection’, een systeem van taalsynthese, en de resultaten waren wankel. “Het resultaat is verstaanbaar, maar het is schokkend”, aldus Tim Bunnell, directeur van het Nemours Centrum voor Pediatrische Audit- en Spraakwetenschappen in The Washington Post. 

Zijn onderzoekslaboratorium is overgestapt van oudere methoden van spraaksynthese naar nieuwere methoden, zoals die waarbij gebruik wordt gemaakt van artificiële intelligentie.

Betere contacten 

Om een digitale stem te creëren analyseert AI-software het spraakvoorbeeld van een persoon en doorzoekt dan snel een grote database om mensen te vinden die op dezelfde manier praten. Het vindt patronen in hoe stemmen klinken en creëert een digitale stem die past bij een individuele spreker.

De meeste bedrijven hebben nu slechts een paar honderd zinnen nodig om genoeg gegevens te krijgen. Maar sommige, zoals Acapela Group, dat samenwerkt met Team Gleason Foundation, hebben algoritmen die een stem kunnen opbouwen uit niet meer dan vijftig zinnen.

Het gebruik van AI heeft stembanken ook betaalbaarder gemaakt. Acapela Group rekende 3.000 dollar, maar met AI zijn de kosten nu 999 dollar. Andere bedrijven bieden de dienst aan vanaf 300 dollar. 

John M. Costello, die als directeur van het Augmentative Communication Program in het Boston Children’s Hospital met duizenden patiënten heeft gewerkt, raadt patiënten aan om samen met een spraakpatholoog uit te zoeken welk product het beste bij hun mogelijkheden en behoeften past. Hij heeft gemerkt dat patiënten met een realistische stem meer betekenisvolle contacten hebben met hun dierbaren.