Het personeelsgebrek, en meer bepaald aan verpleegkundigen in ziekenhuizen, ligt op ieders lippen. Is het echt? Kan het geobjectiveerd worden? Dr. Gilbert Bejjani heeft zijn mening... Volgens hem zijn er 10.000 te veel operatiebedden en te veel ziekenhuisopnames. "We moeten het model, de organisatie en de financiering herzien, anders stevenen we af op een ramp."

"Het tekort aan verpleeg- en zorgkundigen is een mondiaal probleem, maar het wordt in België nog verergerd door de organisatie en financiering van de zorg en de verpleegkundigen in de ziekenhuizen", laakt de secretaris-generaal van Bvas Brussel de situatie.

Hij zegt het vrank en vrij: "In Europa heeft de OESO aangetoond dat er 30% overtollige, onnodige of overbodige zorg is. Het systeem is dus inflatoir. Vele ziekenhuisopnames zijn vermijdbaar, of kunnen naar  dagziekenhuis. De werkdruk is dus toegenomen door inflatoire maatregelen. Het Witte-jassenfonds toonde aan dat zelfs met geld, verpleegkundigen niet te vinden zijn. We moeten het model, de organisatie en de financiering ervan herzien, anders stevenen we af op een ramp."

Hij vervolgt: "Vandaag zijn er 10.000 operatiebedden te veel. Er zijn ook te veel ziekenhuisopnames. We hebben 40 tot 50% daghospitalisaties en we kunnen 70% halen. Zo zou het aantal patiënten dat de nacht in het ziekenhuis moet doorbrengen, worden verminderd en komen personeel en middelen vrij voor opwaardering. Als vandaag patiënten in het ziekenhuis slapen, komt dat omdat ziekenhuizen zo hun financiering behouden, wat een waanzin!"

De rol van de vakbonden

Voor dr. Bejjani speelden de vakbonden ook een rol gespeeld in deze problematiek: "De vakbonden die bijvoorbeeld onderhandelden over de functieclassificatie IFIC, hebben iedereen op één lijn gezet: zorgpersoneel en niet-zorgpersoneel. Hieruit vloeien twee problemen voort. Door deze barema's volgen lonen en inspanningen identieke schalen, waardoor een verschillende behandeling niet mogelijk is. Dat doet afbreuk aan de waarde van verpleegkundigen. En wanneer een verpleegkundige overstapt naar administratie of codering, behoudt die zijn of haar salarisschaal. Het is niet normaal dat zoveel verpleegkundigen uit het veld verdwenen. Voor hetzelfde salaris vindt men makkelijk een minder veeleisende baan, en voor het veldberoep wordt de herwaardering geblokkeerd door de schalen en de ongedifferentieerde behandeling."

Dr. Bejjani wil het echte probleem aanpakken: "We moeten hen terug in de zorg krijgen en betalen voor hyperbekwaamheid en basishandelingen delegeren. Als verpleegkundigen een opwaardering willen, moet voor een opleiding van 4 of zelfs 5 jaar worden aanvaard dat zorgkundigen meer taken in het veld opnemen."

"Dit systeem vermoordt zorgverlener, dokter en verpleegkundige"

De vraag blijft: verliezen de specialisten geld door het gebrek aan verpleegkundigen? "De vraag moet je niet zo formuleren. Het tekort is reëel. Het systeem is nog steeds te veel gericht op zorgvolume. Met dit model vermoorden we de zorgverlener, de dokters en de verpleegkundigen. Burn-out is overal. Ziekenhuizen moeten worden gedwongen om bepaalde diensten binnen netwerken te concentreren, dagchirurgie uit te breiden en beter samen te werken met de eerste lijn. We zijn een klein land met 100 ziekenhuizen. Vele ziekenhuisdiensten worden gesloten wegens gebrek aan verpleegkundigen. Het is tijd om anders te gaan werken en om bepaalde opdrachten te bundelen met andere ziekenhuizen."

"Ik wil niet dat men blijft zeggen dat we de dingen moeten doen zoals voorheen als er niet meer genoeg geld is. We moeten innoveren."

> "Wie niet horen wil, moet voelen" (dr. Bejjani)

> "Zelf piloot spelen als ziekenhuis" 

> Vijf pijlers om zorgachterstand weg te werken, een ervan bent u

> Hoe bereiden we ons voor op volgende pandemie? (Zorgnet-Icuro)