De ranking van Newsweek van beste ziekenhuizen ter wereld en per land deed vorige week flink wat stof opwaaien, maar we waarschuwden al om het nodige voorbehoud aan de dag te leggen. Zonder de goed scorende ziekenhuizen hun verdiensten te ontzeggen, blijkt dat voorbehoud meer dan terecht als we de gevolgde methodologie voor ons land onder de loep nemen.

Onze redactie kreeg meerdere telefoontjes van verbaasde hoofdartsen die hun ziekenhuis niet bij de 'beste 19 Belgische ziekenhuizen ter wereld' gerangschikt zagen. Nochtans geniet Newsweek toch een zekere reputatie. Maar alvast voor ons land liet het tijdschrift toch flink wat steken vallen voor de gevolgde methodologie.

Een van de verbaasde hoofdartsen was dr. Filiep Bataillie (AZ Herentals). Het ziekenhuis bekeek de gevolgde methodologie van nabij en wat blijkt? Voor België heeft Newsweek zich uitsluitend gebaseerd op nationale en internationale aanbevelingen en op Google-scores. Nochtans maakt Newsweek zich sterk dat het zich ook baseerde op de KPI's zoals daar zijn:

• Gegevens over de kwaliteit van zorg voor specifieke behandelingen
• Gegevens over hygiënemaatregelen en patiëntveiligheid
• Gegevens over het aantal patiënten per arts / per verpleegkundige

De scores zijn alleen vergelijkbaar tussen ziekenhuizen in hetzelfde land, omdat in elk land verschillende bronnen voor patiëntervaringen en medische KPI's werden onderzocht, luidt het nog.

Maar dan komt het: voor een paar landen waren geen KPI- en patiënttevredenheidsgegevens beschikbaar. Deze landen zijn:

• België
• Denemarken
• Finland
• India
• Mexico
• Polen
• Singapore
• Spanje
• Thailand

Voor deze landen is de nationale score uitsluitend gebaseerd op nationale en internationale aanbevelingen en op Google-scores... Dat haalt de ranking uiteraard wel onderuit, al mogen we aannemen dat er wel een grond van waarheid blijft in zitten. Alleen: heel wat Belgische ziekenhuizen zijn op een kluiitje van elkaar gelegen als we de percentages bekijken. Best mogelijk dus dat via de KPI's hier een en ander kan wijzigen, wat we zelf ook al aanstipten.

Nog even de aanbevelingen op een rijtje over de methodologie van Newsweek:

De aanbevelingen van collega's werden verzameld in twee enquêterondes. Ten eerste hebben Newsweek en Statista een online enquête gehouden onder tienduizenden artsen, professionals in de gezondheidszorg en ziekenhuismanagers in 25 landen. Meer dan 74.000 medische deskundigen in de 25 onderzochte landen werden uitgenodigd om deel te nemen aan de online-enquête.

De gegevens werden door Newsweek en Statista verzameld tijdens een eerste onderzoeksperiode van september tot november 2020. De enquête werd ook gepromoot op newsweek.com. De verdeling van de respondenten was ongeveer 86% artsen, 7% ziekenhuismanagers en 7% andere gezondheidswerkers (bv. verpleegkundigen). De deelnemers werd gevraagd om ziekenhuizen in hun eigen land en in andere landen aan te bevelen. De vragenlijst bevatte geen lijst van aanbevolen ziekenhuizen, dus de respondenten waren vrij om elk ziekenhuis voor te stellen dat zij aanbevelenswaardig achtten. Zelfaanbevelingen waren niet toegestaan. Statista voerde controles uit op alle gegevens om zelfnominatie te voorkomen.

Voor de tweede onderzoeksperiode vroeg Statista artsen (huisartsen en specialisten) om een vast aantal ziekenhuizen per land te classificeren (het geselecteerde aantal per land was relatief ten opzichte van het totale aantal ziekenhuizen in het respectieve land, bijv. 400 van de ca, 1.500 relevante ziekenhuizen in Duitsland). De lijst werd samengesteld uit de ziekenhuizen die het hoogste aantal nationale aanbevelingen in de eerste ronde hadden ontvangen, alsmede de leidende ziekenhuizen van de ranglijst van het voorgaande jaar (beide criteria hadden een grote overlap). De deelnemers werd gevraagd een rangschikking toe te kennen aan deze ziekenhuizen (bv. Top 1, Top 5, Top 10, Top 20, Top 30, Top 50, Top 100).

De antwoorden werden vervolgens gewogen aan de hand van a) het type respondent per beroep (waarbij artsen het hoogste gewicht kregen) en b) het vertrouwen dat de respondenten in hun stem hadden (0-100%). De twee onderzoeksperiodes samen resulteerden in meer dan 52.000 individuele ziekenhuisaanbevelingen.

Ten slotte werden de gecombineerde gegevens geanalyseerd en werd voor elk ziekenhuis in elk land een nationale en een internationale aanbevelingsscore (0-100%) berekend op basis van het gewogen aantal nationale en internationale aanbevelingen. Het ziekenhuis met het hoogste aantal gewogen nationale aanbevelingen kreeg altijd een nationale aanbevelingsscore van 100%. De daaropvolgende beste ziekenhuizen kregen over het algemeen een score in verhouding tot het aantal gewogen nationale stemmen dat zij ontvangen hebben, bijv. wanneer ziekenhuis A de meeste stemmen kreeg met 100, krijgt ziekenhuis B met 80 stemmen een score van 80%.

In sommige gevallen, meestal voor kleinere landen, waar een ziekenhuis aanzienlijk meer stemmen zou krijgen dan de volgende beste ziekenhuizen, werd de scoringscurve enigszins afgevlakt om de daling in de relatieve scores te verminderen, bv. het bovenvermelde ziekenhuis B zou in dezelfde situatie rond 85% of 90% worden bijgesteld, maar altijd minder dan het leidende ziekenhuis. Aangezien de behaalde score alleen relatief is ten opzichte van andere ziekenhuizen in hetzelfde land, is dit een mathematisch correcte benadering om ziekenhuizen te rangschikken volgens de ontvangen aanbevelingen.

Niet dat we het onderzoek van Newsweek meteen bij het oud papier moeten plaatsen, maar zeker voor ons land zijn enige correcties op zijn minst wel aangewezen.

(met dank aan Kristel Diepvens, AZ Herentals)

> Lees ook: De beste ziekenhuizen ter wereld volgens Newsweek