De tweede editie van de Ziekenhuisbarometer onthult de topprioriteiten van algemene, medische en zorgdirecteuren voor de Belgische ziekenhuissector. Aan de enquête, uitgevoerd door Antares Consulting en De Specialist, namen 81 directieleden deel. Vier experts uit de sector becommentariëren de resultaten in een geaccrediteerd webinar.

De barometer, die de periode 2025-2026 bestrijkt, beoogt twee doelen. Vooreerst willen we een rangschikking maken van de tien thema’s die de ziekenhuisdirectie als prioritair beschouwt. Het tweede doel is om na te gaan wat de respondenten verwachten van de volgende federale en regionale regering.

“De resultaten leveren waardevolle informatie op over de specifieke uitdagingen waarmee onze ziekenhuizen worden geconfronteerd, maar ook over de prioriteiten waarmee de overheid rekening moet houden bij het opzetten van het ziekenhuissysteem van de toekomst”, verduidelijkt Stéphane Le Grand, directeur van Antares Consulting, een internationaal bedrijf gespecialiseerd in consultancy in de gezondheidszorg.

3 prioriteiten
Wat zijn de prioriteiten voor ziekenhuismana-gers in 2025-2026? De top 3 prioriteiten (zie grafiek) zijn de financiering van activiteiten en investeringen, kostenbeheersing en het management en de ontwikkeling van professionals. “Over het algemeen blijven de resultaten van de barometer vrij gelijkaardig met die van 2023”, merkt Stéphane Le Grand op. “De financiering van activiteiten en investeringen blijft de absolute prioriteit voor ziekenhuisdirecteuren, in een moei-lijke budgettaire context. Daarnaast wordt kostenbeheersing een steeds belangrijkere prioriteit voor ziekenhuisdirecteuren en staat ze op nummer 2 (in 2023 was dat nog plaats 3). Tot slot blijft het management van professionals - derde plaats op het schavotje - een belangrijk onderwerp, maar het item is één plaats gedaald sinds 2023, toen het plaats 2 bekleedde.”

Blikvanger van deze jongste editie van onze barometer is de prioriteit die wordt gegeven aan de patiëntervaring op de 4de plaats. Daarmee is dit de sterkste stijger. Deze ontwikkeling vindt plaats tegen de achtergrond van steeds hogere verwachtingen en behoeften van patiënten.

De volgende vier categorieën (transformatie van ziekenhuisconfiguratie, digitale transformatie, governance en veiligheid/risicobeheer) zijn niet als prioriteit aangemerkt en hun rangschikking blijft vergelijkbaar met die van de vorige barometer.

In lijn met de barometer die in 2023 is opgesteld, blijven de ontwikkeling van lokale en regionale ziekenhuisnetwerken en duurzame ontwikkeling de laatste kwesties die door het management worden genoemd.

“Duurzaamheidskwesties worden over het algemeen gezien als uitdagingen en beperkingen op lange termijn, wat de lagere prioriteitsgevoeligheid verklaart ten voordele van zaken die hun activiteit op korte termijn uitdagen”, merkt Stéphane Le Grand op. “Omgekeerd blijft het onderwerp van lokale en regionale ziekenhuisnetwerken een actueel item voor sommige bestuurders, maar het wordt niet gezien als een prioriteit voor de volgende federale en regionale regeringen."

Te veel cyclische instabiliteit
De 81 ziekenhuismanagers beantwoordden ook onze open vragen. Twee belangrijke aanbevelingen springen eruit en lijken op consensus te stuiten.

“De meerderheid van de managers vindt het essentieel om het beheer van de ziekenhuisfinanciering te verbeteren, zowel voor investeringen als voor de financiering van activiteiten. In feite noemt de helft van de respondenten de kwestie van de financie-ring een absolute prioriteit voor zowel de volgende federale als de volgende regionale regeringen”, stelt de directeur van Antares België.

Op regionaal niveau is een terugkerende vraag van ziekenhuisdirecteurs de ontwikkeling van een plan voor de vernieuwing van de ziekenhuisinfrastructuur.

“Het laatste punt van bezorgdheid betreft de territoriale spreiding van zorg”, onderstreept de directeur van Antares Consulting. “Met betrekking tot ziekenhuisnetwerken zou ongeveer een derde van de ziekenhuisdirecteuren enige zekerheid willen krijgen en verder willen gaan dan het status-quo, hetzij in de richting van een grotere pooling van zie-kenhuizen, hetzij, omgekeerd, een stopzetting van deze maatregelen. Sommige directeuren zijn bijvoorbeeld voorstander om complexe activiteiten te centraliseren in gespecia-liseerde centra om de zorg efficiënter en kwalitatief beter te maken. De meerderheid van de bestuurders wijst echter op het belang om een dicht netwerk van lokale ziekenhuizen te behouden om een snelle zorgtoegang te garanderen, vooral in landelijke gebieden.