Het wetsontwerp dat volgens minister Vandenbroucke het resultaat is van een ‘historisch akkoord’,is in de Kamer beland. Het past de wet aan van 10 mei 2015 over de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen, meer precies de planning van het medisch aanbod.
Enerzijds wordt het historische overschot aan artsen in de Franse Gemeenschap opgeheven aangezien de planningscommissie in haar rekenmodel reeds rekening houdt met de overtallen en met de actuele situatie op het terrein. De optie voor een versnelde afbouw van het historisch opgebouwde tekort in de Vlaamse Gemeenschap via een in ministerraad overlegd koninklijk besluit blijft behouden.
Anderzijds wordt als pasmunt een garantie voorzien voor de huidige cohorte studenten geneeskunde en tandheelkunde: zij die ten laatste in het academiejaar 2022-2023 aan de basisstudies zijn begonnen, zodat artsen tot in 2028 – en tandartsen tot in 2027 – toegang hebben tot een specialisatieopleiding met het daaraan verbonden RIZIV-nummer.
Stappenplan
De memorie van toelichting legt uit dit wetsontwerp streeft naar een planning van het medisch aanbod die beter is afgestemd op de behoeften, met specifieke aandacht voor knelpuntdisciplines en een evenwichtige spreiding over het hele grondgebied; daarnaast beoogt het respect voor de federale quota, gelinkt aan de behoeften; en tot slot schept het rechtszekerheid voor de studenten.
Dat alles kan niet los gezien worden van het princiepsakkoord tussen de federale overheid en de Fédération Wallonie-Bruxelles. Het akkoord is opgebouwd als een stappenplan, waarbij elk bevoegdheidsniveau pas een stap neemt als de voorgaande stap door het andere bevoegdheidsniveau is genomen.
Afgesproken was dat de Fédération WallonieBruxelles bij decreet een vergelijkend toelatingsexamen (numerus fixus) invoert voor (tand)artsen vanaf het academiejaar 2023-2024. Zo moet het aantal toegelaten studenten aan de basisopleiding sporen met de federaal bepaalde quota voor de toegang tot de bijzondere beroepstitels vanaf 2029 voor artsen en vanaf 2028 voor tandartsen. De zogenaamde ‘deperditieformule’ moet objectief en becijferd de omzetting van de federale quota in het aantal geslaagden voor het vergelijkend toelatingsexamen vaststellen, inclusief de uitval tijdens het opleidingstraject. Het spreekt voor zich dat dit stelselmatig geactualiseerd moet worden.
Artsenoverschot schrappen, garantie inbouwen
Nu het Parlement van de Fédération WallonieBruxelles het decreet vergelijkend toelatingsexamen heeft aangenomen op 16 november 2022 is de volgende stap een laatste aanpassing aan de federale wetgeving die bestaat uit twee delen:
1 - het opgebouwde artsenoverschot schrappen aangezien de planningscommissie in haar rekenmodel rekening houdt met de overtallen en met de actuele situatie op het terrein om een quota-advies uit te brengen. Het projectiemodel van de workforce van de planningscommissie voorziet voorts in alternatieve scenario’s, waarbij men rekening kan houden met nieuwe hypothesen over de evolutie van parameters;
2 - een garantie inbouwen voor de huidige cohorte geneeskunde- en tandheelkundestudenten: zij die ten laatste in het academiejaar 2022-2023 aan de basisstudies begonnen, zodat zij toegang hebben tot een specialisatieopleiding tot in 2028 voor artsen en tot in 2027 voor tandartsen met het daaraan verbonden Riziv-nummer.
Subquota
Het is belangrijk dat de deelstaten bij het bepalen van de subquota rekening houden met knelpuntspecialismen. Hiernaast mag het belang aan een voldoende instroom naar niet-curatieve disciplines (beheer gezondheidsgegevens, gerechtelijke geneeskunde, arbeidsgeneeskunde, verzekeringsgeneeskunde en medische expertise) niet uit het oog verloren worden.
Dit wetsontwerp is één van de te nemen stappen in de context van het princiepsakkoord. Het ontwerp werd na advies van de Raad van State ter beschikking gesteld van het publiek op de website van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu (rubriek “Overlegorganen”) tussen 24 april 2023 en 7 mei 2023. Het werd ook onderworpen aan een voorafgaand evenredigheidsonderzoek.
