Tom Bovyn en Johan Van Wiemeersch (VVOG) zagen de bui al enige tijd geleden hangen. Dit is hun reactie nog vooraleer de details van het KCE-rapport bekend werden gemaakt.

"Sinds zeer lang discussieert men over de wenselijkheid om het aantal materniteiten in België (vandaag 104) terug te schroeven. Reeds voor de eeuwwisseling was er een ontwerp KB om het minimumaantal bevallingen per materniteit progressief op te voeren van eerst 400, nadien 600 om uiteindelijk  800 bevallingen per jaar als minimum streefdoel te bereiken."

"De reden en de motivatie voor deze maatregel waren destijds zowel een streven naar meer efficiëntie en doelmatig gebruik van de beschikbare middelen als behoud van zorgkwaliteit."

"Het bleef echter bij een ontwerp en een echt bindend KB hierover werd nooit gepubliceerd. Waarom niet? Dit dossier oversteeg ruimschoots het strikt medische en werd sterk politiek geladen voornamelijk vanuit lokale en gemeentelijke hoek."

"Een materniteit openhouden stond op vele verkiezingsprogramma’s van kandidaat-burgemeesters en de potentiële kiezers hadden daar oren naar. Ze steunden volmondig dit punt zonder rekening te houden met de diverse nadelen, verbonden aan het wankel en kritisch bestaan van een kleine materniteit."

"De toestand bleef dus ongewijzigd. De laatste enquête van de VVOG toonde inderdaad 7 materniteiten in het Vlaamse land met minder dan 400 bevallingen en 11 met minder dan 500 bevallingen."

‘Zero days materniteiten’

"Een andere veel gebruikte term was de zogenoemde “zero days materniteiten” wat wees op het aantal verlosafdelingen waar op 24u geen enkele bevalling plaatsvond. Wetende dat ook zo’n verlosafdeling diende bestaft te worden met niet enkel vroedvrouwen en gynaecologen, maar ook met administratief en onderhoudspersoneel, beschikbare kinderartsen en de levensnoodzakelijke infrastructuur, kon men zonder overdrijven spreken van een moeilijk houdbare toestand."

Argumenten tegen sluiting

"Toch waren er argumenten pro openhouden. Eerst en vooral de bereikbaarheid, geografisch gezien ging men ervan uit dat het dichtstbijzijnde moederhuis zich op minder dan 30’ diende te bevinden. Anderzijds ook de sociale en economische schade die het sluiten van een materniteit met zich brengt. Niet enkel de dreigende werkloosheid en afdanking van personeelsleden maar ook de kans dat de sluiting het begin inluidde van het sluiten van het bijhorende ziekenhuis. Een spoedafdeling en een materniteit zijn essentiële onderdelen voor een regionaal ziekenhuis om te overleven."

"Desondanks mogen we binnenkort een rapport van het Kenniscentrum verwachten (inmiddels gepubliceerd, red.) om de bestaande toestand te evalueren. Het KCE zal een advies formuleren, niet alleen vanuit strikt medische hoek maar ook vanuit economische overwegingen. We weten dat een groot aantal materniteiten een lage bezettingsgraad heeft, dat de huidige spreiding op enkele uitzonderingen na in principe prima is en dat enkel de bereikbaarheid de enig overblijvende uitzonderingsnorm is om zich niet te houden aan een strikt minimum aantal bevallingen per verlosafdeling."

Netwerkvorming, jobbehoud

"De zich aandienende netwerkvorming vormt een ideale gelegenheid om de puntjes op de i te zetten en de politieke moed op te nemen om dit reeds te lang sluimerend dossier op een economisch en medisch verantwoorde manier af te werken."

"Op de details van het KCE-rapport komen we later zeker nog terug. Het enige waar we als wetenschappelijke gynaecologenvereniging maar ook vanwege de beroepsbelangencommissie absoluut rekening mee dienen te houden is dat we in principe niet tegen de sluiting zijn van deze bedreigde materniteiten mits een duidelijke garantie dat alle collegae die er momenteel werken, zonder uitzondering worden opgenomen in de overblijvende afdelingen die zich dankzij de netwerkvorming aandienen."

"Er mogen absoluut geen collegae in de kou blijven staan en daarenboven wanneer we dit wensen voor de gynaecologen doen we dit uiteraard ook voor de vroedvrouwen die onmiskenbaar onze preferentiële partner zijn in de uitoefening van ons vak."

"Dat er iets dient te gebeuren staat buiten kijf, als VVOG zullen we waken dat de te nemen maatregelen correct, menselijk en professioneel gebeuren. De komende ziekenhuisnetwerkvorming biedt de ideale gelegenheid om dit doel te bereiken."

Lees ook: 

> Welke kraamklinieken liggen nu in het vizier?
> “KCE: minstens 557 bevallingen jaarlijks nodig, dus 21 kraamklinieken sluiten”
> Na correctie door bereikbaarheidsfactor van < 30 minuten: 17 kraamklinieken dicht
> "Opportuniteit voor onze gezondheidszorg: materniteiten afbouwen" (De Block)
> "Minimumcriterium materniteiten nog optrekken voor netwerken"

Lees ook: 

> Welke kraamklinieken liggen nu in het vizier?
> Reactie beroepsvereniging Vlaamse gynaecologen
> “KCE: minstens 557 bevallingen jaarlijks nodig, dus 21 kraamklinieken sluiten”
> Na correctie door bereikbaarheidsfactor van < 30 minuten: 17 kraamklinieken dicht
> "Opportuniteit voor onze gezondheidszorg: materniteiten afbouwen" (De Block)
> "Er kunnen niet zomaar 17 materniteiten gesloten worden" (CD&V)