Door hogere energiefacturen, gestegen lonen en duurdere materialen hebben de algemene ziekenhuizen in het Vlaams Gewest vorig jaar voor het eerst samen verlies geleden. In de coronajaren hadden de 47 ziekenhuizen goed standgehouden, maar vorig jaar was voor de ziekenhuizen een rotjaar. Ze maakten samen 30 miljoen euro verlies, tegen 150 miljoen euro winst in 2021. Vooral de grote instellingen maken een stevige duik. Wie kreeg de felste dreun, wie beperkte de schade?
De berekeningen komen van De Tijd. Ingrijpen zal nodig zijn, zegt de krant. Een van de manieren om kosten te vermijden, is verder regionaal samenwerken. Een andere uitweg is aankloppen bij de artsen, die een deel van hun erelonen doorstorten, heet het. Over die afdracht wordt onderhandeld.
Er loopt een studie naar de ziekenhuisfinanciering, zegt minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). Uit de jaarrekeningen blijkt dat een gemiddeld ziekenhuis in Vlaanderen vorig jaar 6 miljoen euro verlies boekte op verpleging, maar 4 miljoen euro winst maakte op de apotheek. Consultaties waren voor 0,48 miljoen verlieslatend.
De maatregel van minister Vandenbroucke om de supplementen te bevriezen, schiet minstens voor een stuk zijn doel voorbij. Artsen dragen immers een flink deel van die supplementen af aan het ziekenhuis, dat nu vaak mee in de klappen deelt.
Het meest forse verlies boekt AZ Sint-Jan Brugge en Oostende AV (-13,4 miljoen in 2022) Het diept daarmee zijn al verlieslatende situatie van het jaar voordien (-4,3 mijoen) verder uit. Nummer twee, AZ Delta Roeselare, boekt iets minder verlies (-11,5 miljoen), maar maakt wel een grotere duik omdat het vorig jaar nog op lichte winst stond (+1,3 miljoen). Dat geldt ook voor de derde in dit rode rijtje, AZ Sint-Blasius Dendermonde dat 11,5 miljoen in het rood moet bijschrijven, daar waar het in 2021 nog 3,1 miljoen in het zwart noteerde. Noteren we nog de enorme terugval van ZNA, dat van grootste winnaar in 2021 (+16,8 miljoen) doorsloeg naar een van de zware verliezers (-8,1 miljoen).
Ziekenhuizen die structureel in ademnood raken omdat hun buffer onvoldoende is, zijn volgens De Tijd Sint-Jan Brugge, AZ Nikolaas (Sint-Niklaas), Sint-Maarten (Mechelen), AZ Damiaan (Oostende), Jan Palfijn (Gent), AZ Alma (Eeklo) en AZ Vesalius (Tongeren).
Ondanks die negatieve trend wisten de meeste Vlaamse ziekenhuizen (vaak nipt) uit de rode cijfers te blijven. Uitzonderlijk boekte een achttal ziekenhuizen zelfs nipte winst, met als beste leerling van de klas hier het OLV Aalst dat van twee miljoen verlies naar 2,7 miljoen winst evolueerde. Ook Sint-Trudo boog licht verlies om in lichte winst. Vaak lukken ze daarin omdat ze nog niet volledig de rekening gepresenteerd krijgen van energiecontracten die nog niet werden aangepast.
De financiële krapte laat zich ook gelden in de investeringslust die met 5% zakte. Voor het artsenkorps is het risico reëel dat de vlucht naar privéziekenhuizen zal aanzwellen en dat de deconventiecijfers zullen groeien.
Overigens is het slechte nieuws voor de Vlaamse algemene ziekenhuizen de voorbode van waarschijnlijk nog veel slechter nieuws voor de Waalse en Brusselse ziekenhuizen die doorgaans in slechtere papieren zitten. De UZ's vallen buiten het bereik van deze studie.
