Meer dan 580 Vlaamse zorgvoorzieningen maken nog deze maand hun vaccinatiegraad tegen COVID-19 bekend op Zorgkwaliteit.be. Hiertoe werd een meetprocedure opgezet door Zorg en Gezondheid en het Vlaams Instituut voor Kwaliteit van Zorg. Een goede aanzet, maar toch aarzelt nog een derde. Vooral bij de WZC's ligt de drempel nog steeds hoog.

Vanuit patiëntveiligheidsperspectief is het cruciaal dat de COVID-19 vaccinatiegraad bij medewerkers werkzaam in zorginstellingen en gezondheidszorgbeoefenaars in het bijzonder gemaximaliseerd wordt. Deze kwaliteitsindicator zorgt niet enkel voor transparantie, maar maakt ook gerichte opvolging en sensibiliseringsacties mogelijk.

In de loop van de maand juli besliste de overheid om een kwaliteitsindicator voor vaccinatiegraad tegen COVID-19 bij medewerkers in zorgvoorzieningen te ontwikkelen, en die, op vrijwillige basis, structureel op te volgen en publiek te rapporteren.

In de afgelopen weken werd een indicatorfiche en methode voor dataverzameling ontwikkeld en getest door Zorg en Gezondheid (Z&G) en het Vlaams Instituut voor Kwaliteit van Zorg (VIKZ), dit mee in samenwerking met het Federaal Kenniscentrum voor Gezondheidszorg (KCE), Sciensano en het Plateforme pour l'Amélioration continue de la Qualité des soins et de la Sécurité des patients (PAQS).

Dataverzameling gestart

588 Vlaamse zorgvoorzieningen hebben zich ondertussen aangemeld voor deelname aan de eerste meting van deze indicator (zie tabel 1). 

De dataverzameling start vanaf vandaag 6 september. De deelnemende voorzieningen dienen een up-to-date personeelslijst op te laden in een beveiligde datacollectietool ontwikkeld door VIKZ. De benodigde gegevens worden geüpload via een beveiligd platform van Z&G, die deze daarna, vanuit haar bestaande bevoegdheden, koppelt aan de vaccinatiestatus beschikbaar in VaccinNet.

De gekoppelde data worden in een rapport op een geaggregeerd niveau terugbezorgd aan het VIKZ, en vervolgens aan de deelnemende voorziening en verantwoordelijke arbeidsgeneeskundige dienst.

De eerste publicaties zijn nog in september ’21 voorzien en dit op Zorgkwaliteit.be. Voorzieningen zullen de kans krijgen om ook later in te stappen in deze meting. Er zullen maandelijkse updates mogelijk zijn, waardoor ook evoluties kunnen worden opgevolgd.

Vlaams minister van Welzijn en Gezondheid, Wouter Beke: “Ik ben tevreden dat de Vlaamse woonzorgcentra en ziekenhuizen deelnemen aan deze nieuwe kwaliteitsindicator, waarbij we de vaccinatiegraad in hun voorziening gestandaardiseerd en kwaliteitsvol kunnen publiceren. Tijdens het begin van de vaccinatiecampagne in de woonzorgcentra en ziekenhuizen hebben de voorzieningen deelgenomen aan een bevraging van het agentschap Zorg en Gezondheid over hun vaccinatiegraad. Daaruit bleek dat de werknemers massaal kozen voor het vaccin. Ik verwacht dat nog meer voorzieningen zullen deelnemen aan deze indicator en hun resultaten op korte termijn zullen bekend maken.” 

Tabel 1. Deelname Vlaamse zorgvoorzieningen op 3 september ’21

Eind juli had volgens minister Beke minstens 92 procent van de Vlaamse zorgverleners zich laten vaccineren. Aangezien de vaccinatiegraad in Wallonië en zeker in Brussel lager ligt, kondigde federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) midden augustus aan een verplichte vaccinatie voor het zorgpersoneel op tafel te zullen leggen.

Gegevensbescherming, privacy

Conform de wetgeving over de gegevensbescherming van gevoelige, medische gegevens, wordt de vaccinatiestatus van individuele medewerkers niet gerapporteerd aan de werkgevers.

Zowel de werkgever als de arbeidsgeneeskundige dienst krijgen een rapport met enkel geaggregeerde vaccinatiegraden per vaccinatiestatus voor de organisatie en per functiecategorie. Door het maskeren van kleine categorieën kan de werkgever op geen enkele wijze de vaccinatiestatus identificeren van individuele medewerkers.

De verwerking van de persoonsgegevens gebeurt conform de geldende wetgeving en richtlijnen. Slechts die gegevens die noodzakelijk zijn voor deze indicator, worden verzameld. De grondslag voor deze verwerking betreft het algemeen belang,

De verwerking van de medische gegevens is toegelaten onder artikel 9 §2i van de AVG .De werkgever dient zijn medewerkers in te lichten over de deelname aan deze indicator, meer bepaald dat hun vaccinatiestatus en functiecategorie zal gebruikt worden om het resultaat van deze indicator te bepalen. Data-subjecten kunnen hun rechten laten gelden via de DPO van de betrokken organisaties of via de GBA.

De rechtsgrond voor deze dataverwerking is het Samenwerkingsakkoord tussen de Federale Staat en de Gemeenschappen over de verwerking van gegevens met betrekking tot vaccinaties tegen COVID−19 van 12 maart 2021.