In een enquête van een Duits artsensyndicaat klagen vele artsen in opleiding over frustrerende werkomstandigheden. Meer dan een derde heeft zelfs overwogen om van carrière te veranderen. De resultaten van de enquête kreeg ons zusterblad Ärzte Zeitung exclusief te pakken

Er wordt al jaren geklaagd over de erbarmelijke omstandigheden in de opleiding. Een behoorlijk aantal ASO's heeft het gevoel dat vluchten uit de ziekenhuis- en praktijkbranche een optie is. Van de bijna 500 deelnemers aan de enquête gaf 36 procent aan dat ze “er al over hadden nagedacht om van carrière te veranderen” vanwege de onbevredigende werkomstandigheden.
De belangrijkste redenen: personeelstekort en de daarmee gepaard gaande gevolgen zoals hoge werkdruk en weinig vrije tijd, te weinig tijd voor bijscholing en een gebrek aan waardering. Deze cijfers zijn des te verrassender omdat bijna 90 procent van de respondenten aangeeft veel zin in hun werk te zien.

Arbitraire omgang met overwerk is ergerlijk

Een ergernis voor jonge artsen is de willekeurige afhandeling van overuren. Zo gaf 41 procent van de deelnemers aan dat het niet mogelijk was om overuren zonder problemen te documenteren in hun kliniek. 70 procent antwoordde dat ze zich niet konden houden aan de wettelijk voorgeschreven pauzetijden.

Als jonge collega's op zijn minst vragen om overuren te registreren, worden ze volgens hun verklaringen vaak afgewezen met huiveringwekkende motiveringen. Ze krijgen bijvoorbeeld te horen: “Een goede arts maakt geen overuren.”

Artsen in opleiding krijgen ook vaak te horen dat ze sneller hadden moeten werken, ook al werken ze veel meer dan in hun contract staat. In sommige ziekenhuizen en praktijken is thuiswerken blijkbaar mogelijk. De uren die daar gewerkt worden, mogen echter niet gedocumenteerd worden.

Desondanks verklaarde 89% van de artsen die deelnamen aan de enquête dat ze geschikte contactpersonen konden vinden voor professionele vragen.

Sommige reacties in het vakje 'vrije tekst' van de enquête zijn echter ook alarmerend. Er werd bijvoorbeeld gedreigd dat delen van het logboek niet zouden worden ingevuld als ze opkwamen voor hun rechten. Er is geen mogelijkheid om de kwaliteit van de opleiders te evalueren, hoewel voortdurend wordt benadrukt hoe belangrijk de kwaliteit van de opleiding is.
Anderen bekritiseren te weinig tijd voor vragen en uitleg en geen gereguleerde rotatie. Economisch gedomineerde beslissingen in plaats van medisch onderwijs zijn een probleem voor sommige jonge artsen. Er wordt gezegd dat je volledig overweldigd wordt omdat je gewoon in het diepe wordt gegooid en dat het niet mogelijk is om volgens richtlijnen te werken.

Het gebrek aan leiderschapskwaliteiten van senior consultants wordt ook vaak bekritiseerd. De personeelssituatie in veel klinieken is echter allesbehalve bevredigend. Zo omschreef 41 procent van de ondervraagden de personeelssituatie in hun kliniek als onvoldoende.

Iemand schreef: “Ik ben nu 37 en ga me omscholen. Ik ga een opleiding volgen tot verkoper of word kellner. De levenskwaliteit is daar beter.” Met dagelijks overwerk en drie weekenddiensten per maand zijn zulke gedachten begrijpelijk.

Technische problemen in dagelijkse werk

De stand van de digitalisering in ziekenhuizen wekt ook enorme ergernis op bij jonge artsen. 70 procent van de deelnemers aan het onderzoek wanhoopt over dubbele documentatie en zegt dat dit nog steeds wijdverbreid is bij hun werkgever. Slechts tien procent gebruikt tablets.

92 procent klaagt over technische problemen in hun dagelijkse werk. Voor een op de vijf komen die zelfs meerdere keren per dag voor, en voor 36 procent meerdere keren per week.

Verouderde en niet op internet aangesloten programma's

Op de vraag waar ze mogelijkheden voor verbetering zien op het gebied van digitalisering, klinkt unisono: “We hebben geen digitalisering.” Velen bekritiseren verouderde netwerkprogramma's. Anderen zouden graag meer thuiswerkmogelijkheden zien, bijvoorbeeld bij het schrijven van huisartsenbrieven, pc's die sneller laden of het afstappen van papieren documentatie.
Sommigen zouden blij zijn als de bestaande systemen tenminste goed werkten of als ze niet meer hoefden te faxen. Spraakherkenningssystemen lijken ook nog niet standaard te zijn in Duitse ziekenhuizen.

Situatie iets beter voor nascholing

Maar er zijn ook positievere resultaten te melden. Zo geeft bijna 90 procent van de deelnemers aan het onderzoek aan dat ze opleidingsdagen krijgen, los van vakantiedagen.
55% kan deze dagen zonder problemen opnemen en bijna 62% krijgt financiële steun van de werkgever voor bijscholing. Het bedrag varieert.

Er kan bijvoorbeeld 5.000 euro worden betaald voor een opleiding tot spoedarts, 1.000 euro per jaar, 50 procent van de gemaakte kosten of er is zelfs een onbeperkte kostendekking. Beslissingen worden echter vaak per geval genomen.
Maar liefst driekwart van de jonge artsen geeft aan dat er rekening wordt gehouden met hun gewenste werktijden en meer dan 83 procent meldt een betrouwbare vakantieplanning.