Voor Sam Proesmans was het schrikken toen hij zag hoe vaak artsen in het ziekenhuis richtlijnen naast zich neerleggen, liet hij noteren in De Standaard. Emanuel Van Hoecke is het met hem eens en pleit ook voor een terugkoppeling van de vergoeding naar de patiëntenwaarden (outcome).

Het verhaal van Proesmans is bij de meesten bekend: hij zei de geneeskunde spectaculair vaarwel nadat hij afgestudeerd was als internist en als specialist in opleiding in een vijftal ziekenhuizen had gewerkt. Dat onder andere wegens het grote aantal overbodige onderzoeken en behandelingen die naar zijn zeggen te wijten zijn aan hoe artsen vergoed worden. Ze verdienen eraan terwijl er voor hen geen stimulans is om wel volgens de richtlijnen te werken. “Denk bijvoorbeeld aan vergoedingen gekoppeld aan de behandelingsresultaten.”

Zijn generatiegenoot Emanuel Van Hoecke, orthopedisch chirurg en momenteel aan de slag in AZ Zeno als urgentiearts, treedt hem bij. Ik onderhandelde als assistent in het UZA mee voor JCI. “Toen viel me op dat ik discussieerde met mensen die een heel andere taal spraken dan ikzelf. Heel wat processen worden gereguleerd vanuit de ziekenhuizen door andere personen maar je bent er als arts wel juridisch aansprakelijk voor.”

Vandaar zijn extra opleiding ‘healthcaremanagement voor de ziekenhuisprofessional’ van Vlerick en zijn MBA. “Het kwantitatief gedreven systeem is niet enkel eigen aan artsen” verduidelijkt hij. “Het zit verweven in heel het systeem, zonder terugkoppeling naar outcome. Verder leeft bijvoorbeeld bij de kinder- of andere artsen het ongenoegen dat ze veel minder prestatienummers hebben dan collega’s, wat de specialismen onderling uit balans brengt.”

Geloofwaardigheid ondergraven

De laagvariabele zorg heeft zeker een meerwaarde, bijvoorbeeld voor heupprotheses, weet hij. “Maar kun je dat overzetten naar het hele systeem? De rek is uit ons financieringssysteem dat ook nog eens volledig is losgekoppeld van de outcome. Die outcome moet je eerst in kaart brengen en systematisch bijhouden. Pas na die registratie kun je financiering opzetten. Dat laatste is zeker nog niet voor morgen en de introductie zal bovendien eerst nog geld kosten.”

“Elke factor van changemanagement berust op vertrouwen. Het is echter jammer dat men per se de geloofwaardigheid van artsen blijft ondergraven. Probeer bijvoorbeeld de Ottawa ankle rules te volgen op een dienst spoedgevallen: de patiënt gelòòft je gewoon niet meer.”

“Anderzijds is er geen enkele meerwaarde aan de trend om bij elke enkeldistortie een echo te doen, maar menig collega kreeg een ‘medische fout’ aangewreven omdat er een ‘ligamentscheur gemist zou zijn’.”

“Er bestaat zoiets als het Dunning-Kruger effect (1) en dat is bij véél patiënten aanwezig. Door onze geloofwaardigheid te ondergraven ontneemt men ons het voornaamste wapen daartegen. De laatste jaren waren er zodanig veel media-aanvallen op onze beroepsgroep dat menig conspiracy theorist kan beginnen denken dat het georkestreerd is. Is er een reorganisatie op til waarbij de artsengroep eerst ontdaan moet worden van de steun van de bevolking? Time will tell. Men creëert echter wel veel wantrouwen bij de beroepsgroepen.”

(1)   "In de wereld van vandaag lopen de domkoppen over van zelfverzekerdheid, terwijl de slimmeriken een en al twijfel zijn" (Dunning-Kruger)