De basisopleiding, het statuut en de ontwikkeling van de respectieve beroepen van apotheker- en arts-bioloog hebben geleid tot de facto verschillen tussen de twee specialismen. Momenteel loopt er een harmonisatieproject. De Hoge Raad van Arts-specialisten en Huisartsen bereidt een advies voor over dit project. Het roept de betrokkenen op om te reageren.
Zoals de wetgeving nu is, wordt specialisatie in klinische biologie erkend als een kwalificatie op niveau 2 voor artsen, terwijl het voor apothekers-biologen slechts een 'vergunning' is om laboratoriumanalyses uit te voeren. Dat is belangrijk voor apothekers-biologen, vooral omdat er een nieuwe superspecialisatie in microbiologie (niveau 3) is gecreëerd. Apothekers-biologen hebben er geen toegang toe omdat ze niet op niveau 2 zitten.
De verhouding tussen apothekers-biologen en medisch biologen in België is bijna 50/50. En veel apothekers-biologen zijn experts in microbiologie. Er wordt nu gesproken over het toekennen van een kwalificatie op niveau 2 aan apothekers-biologen en over een toenemende harmonisatie tussen de twee specialismen. Zowel aan Nederlandstalige als aan Franstalige kant lijkt er een consensus te bestaan.
Voor artsen voorziet het huidige K.B. van 15.09.1979 in een basisopleiding van twee jaar (zodanig gestructureerd dat ten minste zes maanden aan elk van de disciplines wordt besteed) en drie jaar postdoctorale opleiding, al dan niet beperkt tot één discipline. In de loop der tijd is de context waarin het specialisme wordt beoefend veranderd. Samenwerking met de disciplines pathologische anatomie en medische genetica en de ontwikkeling naar gemeenschappelijke platforms voor medische diagnose, zoals op het gebied van moleculaire biologie, zullen de context voor de toekomst bepalen. De interdisciplinaire aanpak zal nog breder zijn, met andere medische disciplines, wetenschapsmasters, datawetenschappers, computerwetenschappers, ingenieurs enzovoort.
Harmonisatie
Ondanks deze specifieke kenmerken zijn de verantwoordelijkheden, salarisschalen, positie van afdelingshoofd, enz. gelijkwaardig tussen de twee beroepen. Daarom is het noodzakelijk om de opleiding van medisch en farmaceutisch biologen te harmoniseren. Momenteel loopt er een project. Het doel is om te komen tot een hoge mate van harmonisatie van de te verwerven eindvaardigheden, het opleidingstraject en de goedkeuringscriteria voor stagebegeleiders, opleidingsteams en opleidingsafdelingen. Voor bepaalde onderdelen van het coschapstraject en voor bepaalde eindcompetenties wordt rekening gehouden met de specifieke vooropleiding van artsen en de activiteiten die op grond van de wet op de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen zijn voorbehouden aan artsen.
De Hoge Raad van Arts-specialisten en Huisartsen meldt dat hij momenteel een advies voorbereidt over de aanpassing van de accreditatiecriteria. Het beperkt zich tot dit aspect van het harmonisatieproject. "In de huidige versie van dit advies", aldus de hoge raad, "wordt gekozen voor een basisopleiding van drie jaar en een vervolgopleiding van twee jaar. De basisopleiding is veelzijdig en omvat een theoretische en praktische opleiding van elk één jaar in klinische chemie, hematologie en microbiologie. De postdoctorale opleiding kan een van deze disciplines of een combinatie ervan betreffen, waarbij elke discipline ten minste 6 maanden moet omvatten.
Het ontwerpvoorstel kiest dus voor een uitgebreide beroepsopleiding in de verschillende disciplines, met de mogelijkheid (maar niet de verplichting) om zich tijdens de twee jaar hoger onderwijs op één discipline te concentreren. De formulering van het voorstel zal meer competentiegericht zijn, in combinatie met de hierboven beschreven "tijdgebonden aanpak".
Volgens de Hoge Raad voor Arts-Specialisten en Huisartsen komt deze info op de website van de FOD Volksgezondheid en zal ze worden doorgestuurd naar tal van beroeps- en patiëntenorganisaties en -verenigingen. Eventuele opmerkingen kunnen gemaild worden naar jeanine.ghiot@health.fgov.be, met als onderwerp "Voorbereiding voor het proportionaliteitsexamen niveau 2 in de klinische biologie". Voor de goede orde: de proportionaliteitstest is een vereiste van de Europese regelgeving, omgezet in Belgisch recht. Doel is ervoor te zorgen dat de reglementering van een beroep of een wijziging van die reglementering niet verder gaat dan wat nodig is om het nagestreefde objectief te bereiken.
