Een bypass-hartoperatie volgen vanuit het perspectief van de chirurg, die primeur viel enkele masterstudenten geneeskunde van KU Leuven te beurt. Met behulp van smart glasses werd de operatie gelivestreamd naar de studenten thuis. Een oplossing tijdens deze coronaperiode.

In normale omstandigheden krijgen studenten van het vak Cardiovascular Diseases de kans om fysiek een chirurgische ingreep bij te wonen in het operatiekwartier, maar onder de huidige omstandigheden moest docent en hartchirurg Wouter Oosterlinck (KU Leuven - UZ Leuven) op zoek naar een alternatief.

Met behulp van een hoogtechnologische camerabril, zogenaamde smart glasses, slaagde professor Oosterlinck erin om een bypass-hartoperatie in UZ Leuven te livestreamen naar de studenten thuis. De smart glasses – ontwikkeld door technologiebedrijf Rods & Cones in samenwerking met Medtronic – zijn voorzien van twee camera’s en een microfoon. Zo wordt het mogelijk om vanop afstand, maar toch tot in het kleinste detail, een operatie te volgen en dat vanuit het perspectief van de chirurg.

“Uiteraard kunnen we via livestream niet de echte atmosfeer van het operatiekwartier vatten, dat blijft iets magisch, maar op het vlak van onderwijs is dit een heel waardevol alternatief”, zegt professor Wouter Oosterlinck.

“Studenten kunnen de ingreep van naaldje tot draadje volgen: in de eerste fase verwijderen we met behulp van een robot een bloedvat uit de borstkas, daarna gebruiken we dat bloedvat om een overbrugging te maken van de vernauwde kransslagader. Dankzij de technologie van smart glasses kunnen de studenten niet alleen de hele procedure volgen, ze staan ook met mij in contact en kunnen gericht vragen stellen.”

Ook de studenten reageren enthousiast op het initiatief, zo geeft Charlotte Verlinde aan. “We hebben nu een veel beter beeld van de theoretische kennis die we in een eerdere fase hebben opgedaan. Zo zal die kennis ook beter blijven hangen."

"De technologie is heel geschikt voor dit type van operatie, die gebeurt via minuscule sneetjes. Zelfs al hadden we in de operatiezaal aanwezig kunnen zijn, dan nog hadden we de ingreep niet zo in detail kunnen volgen. Natuurlijk mis je de fysieke beleving, maar in dit geval was het een prima alternatief.”

Snakken naar ervaring

“Vele geneeskundestudenten snakken ernaar om klinische ervaring op te doen, maar door de coronacrisis is het niet mogelijk om alle onderwijsactiviteiten in het ziekenhuis te organiseren”, zegt professor Oosterlinck.

“We kunnen het ons natuurlijk niet veroorloven dat hun opleiding trager of minder optimaal verloopt. Wel integendeel, deze crisis benadrukt nog maar eens de nood aan goed opgeleide artsen en kwalitatieve verpleging. Daarom vond ik het erg belangrijk om de studenten toch een OK-ervaring te kunnen aanreiken."

“De operatie gaf ons echt iets om naar uit te kijken”, reageert studente Sadaf Davoudi. “Als je dag in dag uit thuis zit te studeren, dan is het moeilijk om gefocust te blijven. Een initiatief als dit geeft energie en motivatie om door te zetten. Deze technologie kan ook een laagdrempelige manier zijn om met verschillende disciplines in contact te komen. Bij mij heeft het in ieder geval de interesse voor cardiochirurgie aangewakkerd.”

Educatieve meerwaarde

“We gaan zeker bekijken of en hoe we deze smart glasses breder kunnen inzetten”, geeft Wouter Oosterlinck aan. “De technologie is niet alleen bruikbaar om operaties in beeld te brengen. Studenten kunnen zo bijvoorbeeld vanop afstand een consultatie volgen. Zo verminderen we ook de impact op de patiënten.”

“De coronacrisis dwingt ons om inventief te zijn en dan kunnen hulpmiddelen als deze smart glasses een deel van de oplossing zijn”, vult decaan Paul Herijgers (Faculteit Geneeskunde) aan. “Dat betekent niet dat we elke vorm van contact of communicatie willen digitaliseren, maar dergelijke digitale tools geven ons wel nieuwe mogelijkheden om de opleiding te verbeteren.”