Na enig gehakketak en ultiem uitstel werd de tekst die het licht op groen zet voor de griepvaccinatie door apothekers, op 5 oktober aangenomen in de Kamer. Een overzicht van het geanimeerde debat dat eraan voorafging. Vooral dokter Fonck (Les Engagées) diende de minister staalhard van repliek.
De N-VA zou zich onthouden bij de stemming want ze betreurt dat het dossier van de griepvaccinatie voor polarisering zorgde in de zorgsector, aldus Kathleen Depoorter. “Uiteraard is het goed dat de apothekers zich hebben bijgeschoold. De minister ging niet in op het voorstel van de N-VA-fractie voor bundled payment. Dat voorstel zou leiden tot een duurzaam kader voor de samenwerking tussen artsen en apothekers voor het vaccinatiebeleid. Zo zou men voorbereid zijn op toekomstige golven van griep en COVID-19. Deze langetermijnvisie ontbreekt in het wetsontwerp dat ter bespreking voorligt. De minister moet de lijm zijn tussen de beroepsgroepen van artsen en apothekers. In plaats daarvan maakt hij de kloof tussen die groepen net dieper.”
Het is bekend dat door de vraag om een tweede lezing door Vlaams Belang (VB), de stemming van het ontwerp onverwacht werd uitgesteld, wat minister Vandenbroucke tot de vraag bracht of Vlaams Belang daarover niet beschaamd was. “De VB-fractie schaamt zich niet voor haar gebruik van de tweede lezing”, antwoordde Dominiek Sneppe daarop. “De leden hebben het recht en soms is het zelfs noodzakelijk om de tweede lezing te vragen. Door de uitgestelde stemming kwam de volksgezondheid overigens helemaal niet in het gedrang, zoals de minister beweerde. De griepvaccinatie zal immers ten vroegste midden oktober 2023 van start gaan.” VB gaf minister Vandenbroucke daarop lik op stuk: “De minister misbruikt zelf vaak het kamerreglement, door zeer vaak de urgentie te vragen voor wetsontwerpen die helemaal niet zo urgent zijn.”
VB staat overigens achter de vaccinatie door de apothekers. “Dat werkt drempelverlagend, en voor de VB-fractie moet de drempel tot de gezondheidszorg zo laag mogelijk zijn voor de patiënt. Wel moet na de herfstvaccinatiecampagne van 2023 een grondige evaluatie worden uitgevoerd van de door het wetsontwerp ingevoerde tijdelijke maatregel.”
“De vraag blijft ook nog steeds waarom de huisartsen geen voorraad griepvaccins mogen bewaren in hun praktijk. Voor andere vaccins lijkt dit geen probleem te zijn. Heeft het te maken met de bewaringswijze van de vaccins? Of is dat zo omdat huisartsen niet beïnvloed mogen worden door de farmaceutische sector? Maar geldt dit laatste argument dan niet voor de apothekers?”
Vandenbroucke antwoordde dat hij wegens de bevoegdheidsverdeling inzake gezondheid niet zomaar de mogelijkheid aan huisartsen kan geven om griepvaccins te bewaren in hun praktijk. Hij kreeg die vraag namelijk niet van de deelstaten maar vindt ze wel interessant en is bereid om hierover te spreken met zijn collega-ministers.
Vaccinatie individueel alleen na overleg met arts
Catherine Fonck (Les Engagées) spitste zich toe op de kwestie of er een register bestaat van vaccinerende apothekers zodat transparantie gewaarborgd is. En hoe kan het dat het wetsontwerp verschilt van de adviezen van de Hoge Gezondheidsraad? “Voor mensen van 18 tot 65 jaar die niet tot de groepen 1, 2 en 3 behoren, kan vaccinatie alleen op individuele basis worden voorgesteld na overleg met de arts”, luiidt het daar. “Deze afbakening vindt men niet terug in het wetsontwerp.” Idem dito voor verfijnde richtlijnen die de apothekers zouden krijgen, maar die blijkbaar nog niet ter bestemming geraakt waren.
Volgens Vandenbroucke gaf dokter Fonck ‘een eigen lezing’ aan de adviezen van de Hoge Gezondheidsraad (HGR). “De HGR stelt nergens dat mensen die geen deel uitmaken van de belangrijkste doelgroepen, absoluut nooit mogen worden gevaccineerd zonder een voorafgaand individueel onderzoek. Zo worden er jaarlijks duizenden mensen gevaccineerd op hun werk, zonder dat zij elk over een individueel voorschrift beschikken. Deze mensen hebben meestal geen voorafgaand individueel onderzoek ondergaan.”
Het bracht Cartherine Fonck niet van haar stuk: “Ik lees de adviezen van de HGR niet selectief. Ik citeer advies nr. 9766 (blz. 12) en advies nr. 9767 (blz. 3). Advies nr. 9766 stelt dat voor mensen van 18 tot 65 jaar die niet tot de groepen 1, 2 en 3 behoren, vaccinatie tegen COVID-19 alleen op individuele basis kan worden voorgesteld na overleg met de arts. Dit is wat ik heb vermeld, het gaat om een feitelijk citaat.” Dokter Fonck tilt er zwaar aan dat de minister haar beschuldigde van het verkeerd citeren van een wetenschappelijk verslag. “Dit soort opmerkingen raakt kant noch wal.”
Ook de andere argumenten van de minister weerlegde ze ijzersterk: “Er worden inderdaad elk jaar mensen tussen 18 en 65 jaar, en die niet noodzakelijk tot een risicogroep behoren, op het werk gevaccineerd. Maar dat gebeurde altijd na consultatie van een arbeidsarts. Het gaat dus om een individuele beslissing van de arts na een anamnese of wanneer nodig een klinisch onderzoek van de betrokken werknemer.”
Wat de verfijnde richtljnen betreft, moest Vandenbroucke toegeven dat die nog niet gepubliceerd waren. En over de registratielijst zei hij: “De lijst van apothekers die bereid zijn om te vaccineren tegen de griep zal worden gepubliceerd op de website apotheek.be. Het gaat niet om een lijst van apothekers die de opleiding tot vaccinator hebben gevolgd. Uiteraard moeten apothekers die willen vaccineren, daartoe opgeleid zijn.”
Ook van die lijst maakte Catherine Fonck brandhout: “Deze lijst garandeert niet dat enkel de apothekers die deze ad-hocopleiding gevolgd hebben, erop vermeld staan. De lijst is een lege doos.”
Vandenbroucke probeerde het laken weer naar zich toe te trekken door een zeer manklopende vergelijking: “Wanneer iemand de website van een ziekenhuis bekijkt, dan zijn daar de namen van specialisten en artsen op te vinden. Maar op die website staat niets over het bewijs van hun opleiding.” Om daaruit voortvarend te besluiten dat de opmerking van Catherine Fonck getuigt van een ernstig wantrouwen ten opzichte van de apothekers.
Opnieuw kreeg hij van Catherine Fonck het deksel op de neus: “Ziekenhuizen onderzoeken toch de diploma’s van artsen en apothekers voordat men iemand in dienst neemt. Ik sta helemaal niet wantrouwend tegenover de apothekers. Het gaat erom dat de website van vaccinerende apothekers geloofwaardige en juiste informatie bevat.”
Overigens stelde ze vast dat de gegevensregistratie voor de griepvaccinatie in Wallonië en Brussel amper gevorderd was terwijl de minister toch beweerde dat alles operationeel zou zijn. “Het gaat niet op om een vaccinatie te starten wanneer er geen registratiesysteem is.”
Finaal stemde de meerderheid (Ecolo-Groen, PS, MR, Open VLD, CD&V en Vooruit) voor zoals verwacht. Maar dat deden ook VB en PVDA-PTB vanuit de oppositie. De N-VA onthield zich zoals aangekondigd.
