Het gaat hier niet om huisartsen, specialisten of stagiairs, maar om "000's" die bepaalde procedures kunnen uitvoeren en geneesmiddelen, onderzoeken en behandelingen kunnen voorschrijven. Ze vertegenwoordigen een personeelsbestand dat moet worden beschermd, niet het minst voor ziekenhuizen en medische centra.
Ter herinnering: een "000"-arts is iemand die een medisch diploma heeft en de geneeskunde mag beoefenen, maar geen geregistreerde huisarts, haio, huisarts met verworven rechten, geregistreerd specialist of aso kan zijn. Naast de prestaties die aan alle artsen zijn toegestaan, mag de "000" farmaceutische producten, klinisch-biologische en medische beeldvormingstests, verpleegkundige zorg, kinesitherapiediensten, anatomisch-pathologische tests, genetische tests en verbandprestaties voorschrijven. Om terugbetaald te worden, vereisen bepaalde prestaties dat de "triple 0"-arts de patiënt onder behandeling heeft.
Consulten en monitoring
2.440 artsen hebben een "triple 0" code. Daarvan hebben er 1.415 een Belgisch basisdiploma en 1.025 een buitenlands diploma. "Volgens de gegevens waarover wij beschikken, hebben slechts 324 artsen "000" ten minste één prestatie gecertificeerd in 2021", antwoordde het kabinet van de minister van Volksgezondheid aan Kamerlid Frieda Gijbels (N-VA).
Die had daarover in april 2023 een parlementaire vraag ingediend waarin ze vroeg om een evaluatie van het aantal triple 0's en hun werklast. Het kabinet, dat niet over gedetailleerde gegevens beschikt over waar de "000" werken, kon een lijst opstellen van de top 10 van prestaties die deze artsen in 2021 factureerden. Bovenaan de lijst stonden 62.128 consultaties in de praktijk door een huisarts op basis van verworven rechten (code 101010), 7.569 adviezen met het oog op zorgcontinuïteit (code 101135) en 5.653 honoraria voor supervisie op ziekenhuisafdelingen (code 599421).
In antwoord op het N-VA-Kamerlid, dat wilde weten waarom er zoveel "000's" waren, legde het kabinet uit dat "sommige artsen niet door een universiteit geselecteerd zijn voor een specialisme. Daardoor hebben ze geen accreditatie voor een bepaalde beroepstitel en verkrijgen ze dus geen toegang tot een huisarts- of specialistencode. Deze artsen kunnen echter al dan niet werken in de geneeskunde (sportgeneeskunde, schoolgeneeskunde, in sommige gevallen huisartsgeneeskunde, ziekenhuisgeneeskunde, enz.) of niet.
Met een competentiecode '000' hebben ze echter toegang tot een deel van de nomenclatuur en kunnen ze patiënten behandelen als ze dat willen. Deze artsen kunnen ook naar het buitenland gaan, maar ze laten dat niet weten. We laten ze dus een actief Riziv-nummer behouden.
In tegenstelling tot wat men denkt, zijn de "triple 0's" niet voornamelijk jonge artsen die wachten op een bijkomende opleiding. Volgens een in 2019 gepubliceerd rapport van de FOD Volksgezondheid zijn de meeste "000's" te vinden in de categorie onder de 30 jaar, maar zijn ze ook goed vertegenwoordigd in andere leeftijdsgroepen, bijvoorbeeld tussen 40 en 44 jaar.
Zorgen voor goede arbeidsomstandigheden
Dr. Gilbert Bejjani houdt zich al enkele weken bezig met de "triple 0"-kwestie. De voorzitter van Bvas Brussel deelt zijn bezorgdheid met ons. "Als wordt bevestigd dat '000' artsen de nieuwe - en misschien uitgebuite - spil zijn geworden van zorggroepen en/of -instellingen, dan moeten we deze kwestie nauwlettend in de gaten houden. In het verleden werd de vlucht naar voren om problemen op te lossen gerealiseerd door een hogere druk op werktijden, salarissen en het aantal assistenten in opleiding.
Sinds het wettelijk kader voor het aantal assistenten en hun werk is gepreciseerd, is het risico op misbruik nog groter geworden voor "triple 0's", die bij gebrek aan alternatieven soms arbeidsvoorwaarden aanvaarden die op zijn zachtst gezegd twijfelachtig zijn".
Het lijkt erop dat de aanwerving van deze artsen in bepaalde instellingen toeneemt, hoewel het aantal prestaties dat ze in eigen naam leveren en factureren niet overeenkomt met hun werkelijke activiteit. "Deze verschuiving, en de mogelijkheid om te factureren in naam van andere zorgverleners, zijn zaken die zeer nauwkeurig onderzocht moeten worden door de administratie nu transparantie aan de orde van de dag is, vooral in het debat rond quota, buitenlandse artsen en de hervorming van ziekenhuisfinanciering en de nomenclatuur. Deze 'triple 0'-artsen moeten ook worden beschermd en de regels voor honoraria en toegang tot het beroep moeten worden gerespecteerd", aldus Dr. Gilbert Bejjani.