Omdat hun financiële situatie onhoudbaar is geworden, hebben het UMC Sint-Pieter en de Iris Ziekenhuizen Zuid in Brussel besloten om een verregaande samenwerking op te zetten.

De openbare ziekenhuizen in Brussel staan ​​op de rand van instorten, schreef Le Soir woensdag. Een vertrouwelijk rapport voor de gemeenten, dat de krant kon inkijken, bracht alarmerende tekorten aan het licht in de ziekenhuizen van het Iris-netwerk (UMC Brugmann, UMC Sint-Pieter, Jules Bordet Instituut, Universitair Kinderziekenhuis Koningin Fabiola en de Iris Ziekenhuizen Zuid).

Het samengetelde tekort van die vestigingen bedraagt ​​69 miljoen euro voor het jaar 2023. In 2022 bedroeg het 64 miljoen en in 2021 ‘maar’ 26 miljoen. Volgens het rapport riskeren verschillende ziekenhuizen ‘een aanzienlijke onzekerheid met betrekking tot de bedrijfscontinuïteit’.

Acht operatiekamers
De coronacrisis, de stijgende energieprijzen en de inflatie leidden tot een stijging van de bedrijfskosten. Bovendien wogen nieuwe verplichtingen, zoals cyberveiligheid- en duurzaamheidsnormen op de budgetten. De extra kosten voor de zorg van precaire patiënten dragen bij tot de financiële verzwakking van de Brusselse ziekenhuizen.

‘Een ziekenhuis als het onze verwelkomt ongeveer 20 procent van de patiënten zonder ziekteverzekering, waardoor er een leger van maatschappelijk werkers moet worden gemobiliseerd om alles voor hen in orde te brengen’, zegt Michelle Dusart, de algemeen medisch directeur van het UMC Sint-Pieter.

De pensioenen vertegenwoordigen een andere enorme last. De werkgeversbijdragen voor statutaire werknemers zijn gestegen tot 50 procent voor, terwijl dat voor contractarbeiders maar 30 procent is. Die stijgende kosten ‘vertegenwoordigen een enorme uitstroom van geld die ons dwingt onze reserves aan te spreken en ons ervan weerhoudt te herinvesteren’, zegt Caroline Franckx, de algemeen directeur van het UMC Brugmann in Le Soir. ‘Dat vertegenwoordigt voor ons het equivalent van acht gerenoveerde operatiekamers.’

Tegelijk zijn de subsidies sinds ze in 1996 werden ingevoerd niet meer geïndexeerd. De subsidie van 10 miljoen euro per jaar dekt nu slechts 22 procent van de kosten.

Artsen subspecialiseren
Daarom zetten het UMC Sint-Pieter en de Iris Ziekenhuizen Zuid een samenwerking op, hebben de ziekenhuisdirecteuren en enkele Brusselse burgemeesters aangekondigd. Dat zou de twee instellingen moeten helpen het hoofd boven water te houden. Het Universitair Ziekenhuis Brussel verenigt sinds 2021 het Erasmus, het Universitair Kinderziekenhuis Koningin Fabiola en het Jules Bordet Instituut, waardoor in Brussel het Universitair Ziekenhuis Brugmann als enige op zichzelf blijft bestaan. ‘Een onhoudbare situatie’, meent Philippe Close, de burgemeester van Brussel. ‘We moeten nadenken over hoe we kwaliteitszorg kunnen blijven bieden en tegelijk de financiering ervan kunnen garanderen.’

‘Onze samenwerking is een belangrijk moment voor onze ziekenhuizen’, zegt Jean Spinette, de burgemeester van Sint-Gillis en voorzitter van het UMC Sint-Pieter. ‘De samenwerking met UMC Sint-Pieter is de logische voortzetting van de fusie die we hebben gerealiseerd bij Iris Ziekenhuizen Zuid, waarbij in de loop der jaren verschillende ziekenhuissites zijn samengevoegd. 

‘Onze Medische Raad heeft unaniem voor deze groepering van onze krachten gestemd’, zegt Yannick Manigart, de voorzitter van de Medische Raad van UMC Sint-Pieter. ‘We hebben niet echt een keuze. Het tekort aan artsen en verpleegkundigen is problematisch. We zijn als artsen betrokken bij dit project, dat essentieel is voor het behalen van resultaat.’ Alain Bauler, de voorzitter van de Medische Raad van Iris Ziekenhuizen Zuid: ‘Het zal nodig zijn om artsen met verschillende statussen samen te brengen. Het zal niet gemakkelijk zijn, maar het is mogelijk.’

‘We zijn gelijkwaardig in de ontwikkeling van het project’, zegt Michèle Dussart, de medisch directeur van UMC Sint-Pieter. ‘Door diensten te creëren met meer activiteiten kunnen we bepaalde artsen de mogelijkheid geven zich te subspecialiseren, omdat we over een groter zorgaanbod zullen beschikken. Tot 2028 blijven de huidige afdelingshoofden behouden. Dan zal er een reorganisatie plaatsvinden. Dit project is positief en toekomstgericht.’