De standaard werkweek van een arts-specialist in opleiding (ASO) is vastgelegd op 48 uur. Om de mogelijkheid te geven om bijkomende wachtdiensten en dergelijke te draaien, is er de optie van de opting out. Dat houdt in dat de ASO dan vrijwillig afstand doet van zijn maximale werkweek van 48 uur en tot 60 uur wenst te werken. Opt-out of niet betekent wel een wereld van verschil, zowel voor de ASO als het betrokken ziekenhuis. Enkele antwoorden op veelgestelde vragen daaromtrent.

Een van de mogelijke misverstanden is dat met de gemoderniseerde arbeidsvoorwaarden van ASO's werkweken van 72 uur niet meer kunnen. Maar dat klopt niet altijd en hangt af van opt-out of niet. De ASO geeft door de al dan niet ondertekening van de opt-out clausule zelf aan waar zijn of haar grenzen liggen.

Geen opt-out ondertekend

Ik heb als ASO geen opt-out clausule ondertekend, maar toch presteer ik geregeld uren boven de 60 uur per week en kan ik die extra uren op het einde van de 13 weken niet recupereren. Krijg ik die uren dan extra uitbetaald?

➔ Neen. Als ASO die geen opt-out clausule ondertekend heeft, mag u maximaal 60 uur per week werken en over 13 weken mag u de grens van 624 uur (13 weken x 48 uur) niet overschrijden. Alle gepresteerde uren boven 624 uur in de referentieperiode van 13 weken worden beschouwd als illegale uren en dan is het ziekenhuis planmatig in fout. Enkel overmacht kan hier gelden als uitzondering.

Kan ik als ziekenhuis een ASO zonder opt-out uren laten recupereren in de volgende referentieperiode indien de ASO boven de 624 uur zit?

➔ Neen. Alle uren dienen in dezelfde referentieperiode in die mate gerecupereerd te worden zodat de ASO zonder opt-out op het einde van die 13 weken nooit het maximaal aantal toegelaten uren van 624 uur overschrijdt. Indien dit toch gebeurt, worden deze beschouwd als illegale uren en is het ziekenhuis in fout.

Kan ik als ziekenhuis een ASO zonder opt-out voor 60 uur inplannen in een bepaalde week?

➔ Ja. Hier moet wel rekening gehouden worden dat de ASO geen enkel onvoorzien bijkomend uur mag presteren die week zodat de teller op 60 uur blijft staan die week. Om enige flexibiliteit te behouden, kan het ziekenhuis de planning minder strak invullen dan de wettelijk voorziene maximale arbeidstijd om zo eventuele onvoorziene uren te kunnen opvangen. Alles boven de 60 uur per week zal worden beschouwd als illegale prestaties. 

Opt-out ondertekend

Ik heb als ASO een opt-out clausule ondertekend. Betekent dit dat ik een maand aan een stuk tot 72 uur per week ingepland kan worden?

➔ Neen. De CO van 21 december 2023 zegt duidelijk dat een ziekenhuis een ASO met opt-out tot maximaal 260 uur per maand kan inplannen. Dit komt neer op gemiddeld 60 uur per week. Na elke maand in de referentieperiode dienen alle uren die boven de 260 uur gepresteerd zijn (door bijkomende, onvoorziene prestaties) gerecupereerd te worden.

Kan ik als ziekenhuis een ASO voor 72 uur inplannen op een bepaalde week?

➔ Ja. Hier moet wel rekening gehouden worden dat deze ASO geen enkel bijkomend, onvoorzien uur meer mag presteren die week zodat de teller op 72 uur blijft staan die week. Om enige flexibiliteit te behouden, kan het ziekenhuis de planning minder strak invullen dan de wettelijk voorziene maximale arbeidstijd om eventuele onvoorziene uren te kunnen opvangen. Alles boven de 72 uur per week zal beschouwd worden als illegale prestaties. 

> Meer FAQ's en antwoorden op basis van de collectieve arbeidsovereenkomsten van 19 mei 2021 en 21 december 2023 loon- en arbeidsvoorwaarden artsen-specialisten in opleiding vindt u hier.