Verschillende ziekenfondsen hebben hun leden de voorbije dagen op de hoogte gebracht dat er een meldpunt bestaat waar zij fraude door zorgverleners of instellingen kunnen melden. Het gaat om de uitvoering van een punt uit het "actieplan handhaving in de gezondheidszorg 2016-2017", zegt een woordvoerster van het Riziv.

Onder meer de Christelijke Mutualiteiten en de Neutrale Ziekenfondsen hebben hun leden deze week ingelicht. Navraag bij het Riziv leert dat het de bedoeling was om het meldpunt operationeel te hebben tegen 1 januari 2018. Hoewel er nog gewerkt wordt aan een protocol over de behandeling van de klachten, hebben de ziekenfondsen al uitvoering gegeven aan het actieplan.

De piste van een meldpunt tegen fraude en verspilling in de gezondheidszorg werd in het najaar van 2016 gelanceerd door minister van Volksgezondheid Maggie De Block. De ziekenfondsen waren voorstander en verwezen naar Nederland, waar het al bestaat en goed werkt. Door strenger te controleren hoopte de ziekteverzekering jaarlijks tot 25 miljoen euro extra te recupereren.

Op welke fraude mikken de meldpunten? "Meldingen kunnen bijvoorbeeld gaan over prestaties die uitgevoerd werden voor 18 uur, waarvoor toch een avondtarief werd aangerekend", zegt CM-topman Luc Van Gorp. Andere voorbeelden zijn overbodige extra onderzoeken, aangerekende maar niet uitgevoerde prestaties of zorgverleners die alle dagen factureren maar niet dagelijks langskomen.

Voorheen konden patiënten ook al spontaan met vermoedens van fraude aankloppen bij het ziekenfonds. Zo zegt de CM de voorbije vijf jaar 274 dossiers behandeld te hebben, die samen tot een terugvordering van 980.000 euro hebben geleid.

Kliklijn of niet?

Van Gorp benadrukt dat het meldpunt "geen kliklijn" mag worden. Dat was de kritiek van de Bvas en Marc Moens blijft daarbij: "Wij accepteren geen misbruiken, maar wie zal zeggen wanneer bij welke patiënt sprake is van fraude bij bepaalde behandelingen? Je moet de context kennen. Het mag geen heksenjacht worden. Het is niet zo zwart-wit als 130 km/uur rijden op de snelweg. Neem het voorbeeld van Luc Van Gorp. Als een patiënt net voor 18u de wachtkamer van een arts binnenkomt, maar pas nadien wordt behandeld, dan rekent de arts helemaal niets te veel aan, al kan dat anders lijken in de ogen van de patiênt."

"Wie als dokter terechtkomt op de kliklijn, heeft ook geen mogelijkheid om zich te verdedigen. Dit is ongehoord! Men spreekt al van fraude zonder dat men een degelijk onderzoek heeft kunnen organiseren en zonder verdedigingsmogelijkheid. Dat is zoals de schandpaal of de brandstapel."

Marc Moens vraagt zich samen met heel wat andere artsen af wanneer er een fraudemeldpunt komt voor de ziekenfondsen: "Ik heb de tijd meegemaakt van de ziekenfondsschandalen. Dat ging over tientallen miljoenen Belgische frank toen. En de socialisten zijn er wel voor veroordeeld. De christelijke mutualiteiten ontsprongen de dans door verjaring. Ze zijn niet veroordeeld, maar ook nooit vrijgesproken terwijl ze net hetzelfde deden als de socialisten. Allemaal geschiedenis ondertussen, maar 60-plussers zijn dat nog niet vergeten!"

Het Riziv werkt actief mee aan het meldpunt. De instelling en de ziekenfondsen leggen nog de laatste hand aan een protocol met afspraken over de behandeling en de doorverwijzing van dossiers en meldingen. Daarnaast is er een opvolger van het actieplan handhaving in de maak voor de periode 2018-2020. "Het meldpunt zal daarin sowieso weer voorkomen, op vraag van de ziekenfondsen en van ons", zegt een woordvoerster van het Riziv.