Twee verpleegkundigen en de voormalige directeur van een woonzorgcentrum in Nieuwpoort hebben zich voor de correctionele rechtbank van Veurne moeten verantwoorden. Een anale aerosolbehandeling bij een dementerende bewoner lag aan de basis van het onderzoek. Het openbaar ministerie vorderde een jaar gevangenisstraf met uitstel.

De bal ging aan het rollen toen een personeelslid van WZC De Zathe in oktober 2017 melding maakte van mogelijke wantoestanden. Een dementerende bewoner was al enkele dagen geconstipeerd, waarop de huisarts besliste om een behandeling met Lysomucil op te starten. Verpleegkundige J.S. (63) maakte twee collega's in opleiding echter wijs dat ze de Lysomucil niet opgelost in water, maar anaal via aerosol moesten toedienen. Volgens het openbaar ministerie werd het wansma kelijke doopritueel door de andere collega's op gelach onthaald. Ook hoofdverpleegkundige S.V. (50) ging akkoord en speelde het spelletje mee. Uiteindelijk werd de behandeling gestaakt toen het slachtoffer zich na ongeveer 45 minuten begon te verzetten.

In haar melding wees het personeelslid ook op enkele andere incidenten. De verpleegkundige had alles vijf jaar lang bijgehouden in een soort dagboek. Dankzij verder onderzoek kwamen inderdaad incidenten met drie andere bewoners aan het licht. In 2014 overleed een vrouw kort nadat ze een complexe breuk had opgelopen. In 2016 zou een breuk in het schaambeen dan weer verkeerd behandeld zijn, waardoor een vrouw erg veel pijn leed.

Het opvallendste incident speelde zich echter in mei 2015 af. Een 85-jarige werd door S. met behulp van een tillift op het toilet geplaatst, maar onbewaakt achtergelaten. Het slachtoffer kwam ten val en liep meerdere hersenbloedingen op. Enkele dagen later overleed hij aan de gevolgen. Volgens de burgerlijke partij wisten de beklaagden nochtans dat de dementerende man zich vaak loswrikte uit fixaties. In zijn medisch dossier werd van de val geen melding gemaakt. "Die ganse zaak werd eigenlijk in de doofpot gestopt", aldus meester Brecht Ghekiere. De burgerlijke partij drong aan op een herkwalificatie naar onopzettelijke doding. De voorzitter vroeg uiteindelijk aan de verdediging om zich daar ook voor het slachtoffer uit 2014 op te verdedigen.

Beide vrouwen uit Diksmuide staan terecht voor onterende behandeling, maar moeten zich net als de toenmalige directeur H.B. (64) ook verantwoorden voor schuldig verzuim en onopzettelijke slagen en verwondingen. De raadsman van het OCMW van Nieuwpoort, dat zich burgerlijke partij stelde, wierp op dat de directeur aan struisvogelpolitiek deed. Ook de gebrekkige patiëntendossiers werden aangehaald. In die omstandigheden vorderde procureur Patty T'Jonck voor alle beklaagden een jaar gevangenisstraf en 400 euro boete, allebei met uitstel. De verpleegkundigen werden ondertussen al ontslagen, terwijl de directeur in 2019 op non-actief werd gezet.

De verdediging vroeg over de hele lijn de vrijspraak. De advocaten van de beklaagden benadrukten vooral dat het nooit de bedoeling was dat de aerosolbehandeling echt uitgevoerd zou worden. "Elke verpleegkundige weet dat Lysomucil niet wordt toegediend aan de stuit", aldus meester Brecht Dawyndt. De advocaat van de hoofdverpleegkundige wees ook op de moeilijke verstandhouding tussen zijn cliënte en de dagboekschrijfster. S.V. zou haar immers enkele negatieve evaluaties gegeven hebben.

Volgens meester Jan Leysen was van schuldig verzuim of onopzettelijke slagen en verwondingen evenmin sprake. V. zou bij de incidenten zelfs niet aanwezig geweest zijn. "Het is niet juist dat iedereen in het rusthuis permanent in gevaar was." Ten slotte zei de beklaagde nog dat ze andere personeelsleden de opdracht had gegeven om de aerosolbehandeling indien nodig op de valreep te voorkomen. "Ik heb altijd de bewoners op de eerste plaats gezet", klonk het ook.

De verdediging van H.B. trok vooral fel van leer tegen het OCMW van Nieuwpoort. "Mijn cliënt was zeker niet nalatig. Hij heeft juist talloze mails gestuurd om bepaalde situaties aan te kaarten bij het OCMW", aldus meester Christine Mussche. De directeur zou na bepaalde incidenten ook steeds een verslag opgemaakt hebben. Na de anale aerosolbehandeling zou hij zelfs voorgesteld hebben om een persconferentie te beleggen. "Ik weet niet wat ik meer had kunnen doen", zei de man uit Nieuwpoort in zijn laatste woord. B. wierp ook nog op dat hij met alle bewoners af en toe contact had.

Ten slotte vroeg de advocate van J.S. om de strafvordering onontvankelijk te verklaren. Volgens meester Patricia Scheirlynck schond de klokkenluidster haar beroepsgeheim door naar een OCMW-raadslid te stappen. "Ze had dat dagboek als een wapen bijgehouden. Waar is op dat moment het belang van de patiënt?", klonk het. Ook los daarvan werd de vrijspraak gevraagd. Zo ontkent S. dat ze aanwezig was bij de fatale val in 2015. Volgens de verdediging werd ze daarvoor zelfs buiten vervolging gesteld door de Gentse kamer van inbeschuldigingstelling (KI).

De grap van de anale aerosolbehandeling zou naar eigen zeggen spontaan ontstaan zijn. Het viel meerdere verpleeg- en zorgkundigen namelijk op dat medicatie voor de luchtwegen voorgeschreven werd tegen constipatie. De beklaagde moest wel toegeven dat ze het aerosoltoestel op een andere verdieping haalde. "Ze wilde hen gewoon zo lang mogelijk in de maling nemen", aldus meester Scheirlynck. In haar laatste woord stelde S. dat ze op een vorige job op een gelijkaardige manier in het ootje was genomen. "Maar ik heb een zware inschattingsfout gemaakt. Dat besef ik ook wel."

De rechtbank doet uitspraak op 12 maart.