Met de opkomst van de cryptovaluta heeft iedereen al gehoord van blockchain, maar naast het financiële aspect, biedt dit systeem ook de mogelijkheid om tal van gegevens te beveiligen, onder andere uw patiëntengegevens.
De technologie 'blockchain' gebruikt een oude informaticatechniek, de zogeheten 'hashing' (verhakselen), waarbij er een unieke numerieke handtekening ontstaat voor elk gegevensblok. De stukjes stapelen zich op in sequenties naarmate er nieuwe gegevens worden ingegeven of gewijzigd, en elk blok hangt af van het vorige. De zo opgebouwde 'blokkenketting' creëert een auditspoor voor de regulatoren dat eenvoudig te ontcijferen en te valideren is, zelfs zonder rekening te houden met de reële gegevens.
Een Californische doctoraatsstudent in de informatica heeft een systeem ontworpen om de technologie te laten werken via een portaalsite, zodat telkens als er nieuwe gegevens over een bepaalde deelnemer worden ingegeven de afzender, de bestemmeling, de tijdsregistratie, de bijlage met de gegevens en ook het stuk van het vorige blok van de gegevens over deze patiënt worden opgeslagen in een nieuw blok met een eigen, aparte handtekening.
De blockchains worden doorgaans samengebracht op gedecentraliseerde servers. Hier hangt dit prototype voor klinische studies af van het bestaan van een regelgevende instantie met gecentraliseerde macht, zoals het Europees Geneesmiddelenbureau, om de portaalsite te beheren, alle partijen te registreren en een register van de blockchains aan te leggen.
De gegevens, inclusief de bijwerkingen, zouden dan in realtime worden doorgegeven aan de regelgevende instantie, wat de veiligheid en de doeltreffendheid van de klinische studies ten goede zou komen. Met het prototype is het mogelijk om rekening te houden met fouten bij het invoeren van gegevens of andere te corrigeren fouten, maar is het niet mogelijk om nieuwe gegevens toe te voegen aan de bestaande ketting zonder het risico om uit te wissen wat er al stond. Op die manier is alles traceerbaar. Het systeem is uitgetest en het bleek onmogelijk om gegevens te wissen zonder sporen na te laten. De onderzoekers hebben ook geprobeerd om gegevens te vervalsen die eerder in het onderzoek waren opgeslagen, bij de toewijzing van de patiënten aan verschillende behandelinggroepen - geneesmiddel of placebo - om de indruk te wekken dat ze een ander behandelingsplan hadden gekregen. Maar het grootboek van de blockchains gaf precies weer wat er was veranderd, wanneer en door wie.
Zo'n systeem verkleint de risico's, maar beschermt de gegevens niet volledig tegen vervalsing. De auteurs benadrukken dat het zelfs in een systeem uitgerust met dit soort technologie nog altijd mogelijk is dat de personen die patiënten zien bij het service access point al meteen foutieve of incorrecte gegevens invoeren. Niettemin kan deze blockchaintechnologie de kans bieden om onderzoek uit te voeren in moeilijke omstandigheden of de weg effenen voor veiliger, efficiëntere en transparantere gegevensuitwisseling, zowel voor de onderzoekers als voor de overheid en het grote publiek.