Cardioloog Pieter Vandervoort (ZOL, UHasselt) stelde op het ESC congres in München de resultaten van zijn DIGITAL-AF studie voor: de test van een smartphone-app die voorkamerfibrilatie screent.

Niet minder dan 12.328 lezers van Het Belang van Limburg vormden het proefpubliek.  In het najaar wil het ZOL deze stunt overdoen voor heel Vlaanderen.

Professor Pieter Vandervoort op het ESC: "De meeste mensen hebben een smartphone met een camera, alles wat ze nodig hebben om atriale fibrillatie te detecteren. Zo kun je duizenden mensen goedkoop screenen op een aandoening die steeds vaker voorkomt en ernstige gevolgen kan hebben, tenzij die mensen  worden behandeld. "

DIGITAL-AF onderzocht de haalbaarheid en effectiviteit van screening op voorkamerfibrillatie met een EU-gecertificeerde smartphone-app.

Meten met smartphone

Deelnemers kregen de opdracht om hun eigen smartphone te gebruiken om hun hartritme twee keer per dag gedurende één week te meten. Als ze symptomen hadden zoals hartkloppingen, kortademigheid of vermoeidheid, werd hen aangeraden om ze in de app in te voeren. De app wordt gebruikt door de linker wijsvinger een minuut lang voor de camera van de smartphone te houden, waarbij fotoplethysmografie het hartritme meet.

Hartritmemetingen werden automatisch geclassificeerd als normaal ritme, mogelijk atriumfibrilleren, ander onregelmatig ritme of onvoldoende kwaliteit. Metingen die atriale fibrillatie of andere onregelmatige ritmes aangeven, werden beoordeeld door medische ervaren technici onder toezicht van cardiologen.

De gemiddelde leeftijd van de gescreende populatie was 50 jaar en 58% was man. In totaal hadden 9.889 (80%) deelnemers een regelmatig (sinus) ritme, 136 (1,1%) fibrilleren, 2.111 (17%) andere onregelmatige ritmes en bij 191 (2%) bleken de metingen kwalitatief onvoldoende.

De gemiddelde leeftijd van de atriale fibrillatiegroep bleek 63 jaar. Zeven op de tien waren mannen. Driekwart vertoonde geen symptomen. Het type fibrilleren bleek bij 38 patiënten (28%) "persistent of permanent" en het werd opgespoord bij de eerste meting, en bij 98 (72%) was het "paroxysmaal", waarvan 13 gevallen werden gedetecteerd op de eerste meting.

Nauwkeurige diagnose

Een vragenlijst werd ingevuld door 100 van de 136 atriale fibrillatiepatiënten: 40 patiënten kregen de diagnose voor het eerst, van wie 21 (53%) een arts om een second opinion vroegen. Zestig patiënten waren eerder gediagnosticeerd, van wie er 17 (28%) hun behandeling hadden aangepast na het zien van een arts.

Professor Vandervoort: "De verificatie van diagnoses door medische technici bleek zeer nauwkeurig waardoor deze stap aanzienlijk zou kunnen worden ingekort en mogelijk uit een screeningprogramma kan. Volgens onze studie zouden ongeveer 225 mensen moeten worden gescreend om één nieuwe diagnose van atriale fibrillatie te ontdekken. Dit is een acceptabel rendement wegens de lage kosten. Deze technologie heeft echt potentieel."

Goed twee jaar geleden schetste dr. Vandervoort al een aantal van de mogelijkheden in De Specialist.