Vandaag werd de indicator gepubliceerd in Het Staatsblad die een minimale intervalperiode vastlegt tussen de eerste raadpleging van de patiënt met een bariatrische chirurg en de eigenlijke bariatrische ingreep. De intervalperiode bedraagt drie maanden en is gebaseerd op een eerdere KCE-studie en de indicator, vastgelegd door de Nationale Raad voor Kwaliteispromotie (NRKP). Hij past als tweede indicator (na die op de NMR's) in het plan doelmatige zorg van de federale overheid.
Het Verzekeringscomlité, de Algemene Raad van het Riziv en de regering opteerden voor een methode om de gezondheidszorgdoelstellingen te integreren in de keuzes van de ziekteverzekering, heet het. Dat in de context van een meerjarig budgettair kader en meer focus op "appropriate care" of doelmatige zorg: de juiste zorg op de juiste plaats op het juiste moment en tegen de juiste prijs. De middelen die zo vrijkomen, zou men terug investeren binnen de gezondheidszorg. Men houdt wel een slag om de arm: Indicatoren zijn niet absoluut, waarbij gemotiveerde uitzonderingen steeds mogelijk blijven. In die zin is een indicator een verantwoordingsdrempel.
De waarde van een indicator wordt berekend op basis van wetenschappelijke publicaties en data-analyses in overleg met de beroepsorganisaties en wetenschappelijke verenigingen, maakt men zich sterk.
Minimaal drie maanden
"Uit de KCE-studie over de werkzaamheid, veiligheid en kosteneffectiviteit van bariatrische chirurgie (KCE-rapport 316A, 2019) bleek dat chirurgie effectiever is dan de conservatieve behandeling bij morbide obesitas en ernstige obesitas, in combinatie met andere aandoeningen. Aan de andere kant lost de ingreep niet alle problemen op, en is er een risico op complicaties en nevenwerkingen", klinkt het in Het Staatsblad. "Voor een succesvol, langdurig effect moet de patiënt zijn voedingsgewoonten en gedrag (bv. meer lichaamsbeweging) namelijk levenslang aanpassen, en moet hij zich langdurig medisch, nutritioneel en psychologisch laten opvolgen. Hierover moet hij dan ook goed worden geïnformeerd, en hij moet een goede begeleiding krijgen, zowel vóór als na de ingreep."
Onduidelijkheid
Een volgend KCE-rapport (329 As) waarnaar de overheid teruggrijpt, krijgt tegelijk onderhuids wat kritiek te slikken als het een indicatorvoorstel formuleert: "Een periode voorzien van minimaal 3 maanden tussen de eerste raadpleging en de eigenlijke bariatrische ingreep, behalve bij dringende medische redenen. Het KCE stelt voor om de duur van deze periode op te volgen als een indicator in het bariatrisch register. Deze indicator kan samen met indicatoren m.b.t. de post-operatieve fase (bv. naleving van follow-afspraken) worden gebruikt om de zorgkwaliteit te controleren. Naast de duur van de pre-operatieve fase, is het ook cruciaal om de verschillende inhoudelijke stappen te bepalen voor een "goed" pre-operatief zorgpad, en deze aan te passen aan de kenmerken van de patiënt en het type ingreep." Tot zover niets aan de hand, maar dan luidt het in Het Staatsblad: "De periode van minimaal drie maanden tussen de eerste raadpleging en de ingreep is evenwel niet duidelijk omschreven in dat rapport. Er heerst onduidelijkheid over het type van raadpleging dat wordt beoogd (huisarts? psycholoog? diëtist? chirurg?...)."
Vandaar dus een lichte bijsturing. Dat ook op basis van een data-analyse in september 2022. Die ging de correlatie na van de datum van de aanrekening van een voorafgaande raadpleging door een bariatrische chirurg en de datum van de aanrekening van de effectieve bariatrische ingreep. De analyse hield daarbij rekening met de mogelijkheid dat de chirurg die de raadpleging houdt niet noodzakelijk de instrumenterende chirurg is, hetgeen in een aantal bariatrische centra het geval is.
De analyse focuste op een intervalperiode tussen de raadpleging en de ingreep gaande van minder dan 3 maanden, 3 tot 4 maanden, 5 tot 6 maanden en meer dan 6 maanden. Voor een aantal patiënten was er geen voorafgaandelijke raadpleging bij een bariatrisch chirurg terug te vinden.
| Intervalperiode | Gemiddelde range |
| Geen preconsultatie | 4,3 % |
| Minder dan 3 maanden | 31,7 % |
| Van 3 tot 4 maanden | 16,3 % |
| Van 5 tot 6 maanden | 22,7 % |
| Meer dan 6 maanden | 25 % |
De analyse werd uitgevoerd per ziekenhuis, en per chirurg binnen elk ziekenhuis.
De indicator wordt verder nog als volgt verantwoord: "In Frankrijk stelt de `Haute autorité de la santé' een preoperatieve fase met een minimumduur van zes maanden voor. In Zwitserland voorzien de richtlijnen van de `Swiss Society for the Study of Morbid Obesity's' afgevaardigd door het `Office fédéral de la santé publique', een minimuminterval van drie maanden."
"De invoering van een minimale pre-operatieve periode waarin een raadpleging door een bariatrisch chirurg moet gebeuren, kan eventueel een aantal patiënten doen afzien van een ingreep. Dat kan theoretisch tot een beperkt minder aantal ingrepen leiden. De efficiëntiewinst die daarmee gepaard gaat, zal wellicht worden besteed aan extra uitgaven aan diëtisten, psychologen en andere zorgverleners (transversale zorg)."
De nomenclatuur voorziet nu al in een verplicht dieet van minstens een jaar voorafgaand aan de ingreep, zodat de patiënt over voldoende tijd beschikt om een raadpleging bij de chirurg in te plannen.
Indicator NRKP
De Nationale raad voor kwaliteitspromotie stelt de volgende indicator vast: een periode van minimaal drie volledige kalendermaanden tussen de eerste raadpleging van de patiënt met een bariatrische chirurg en het tijdstip van de eigenlijke bariatrische ingreep voor alle patiënten. De drie volledige kalendermaanden beginnen te lopen vanaf de eerste dag van de kalendermaand die volgt op de dag van de raadpleging. Bij hoge medische nood kan hiervan gemotiveerd worden afgeweken.
> Verplichte wachttijd van minstens drie maanden voor maagverkleiningen
