De tien finalisten van de Niaz-jaarprijs 2020 voor de beste persoonsgerichte zorg zijn bekend. Ze werden geselecteerd uit 47 inzendingen. Het gaat om zeven Nederlandse en drie Vlaamse genomineerden. Bij de drie Vlaamse: het UZ Gent, het OLV van Lourdesziekenhuis Waregem en het ziekenhuis Geel.

Gisteren werden de namen bekendgemaakt van de genomineeren. Vijf inzendingen zijn door het publiek genomineerd, vijf door een vakjury. In totaal namen 47 Nederlandse en Vlaamse zorginstellingen deel aan de voorrondes en zijn er meer dan 25.000 stemmen uitgebracht. De finale is gepland op 12 maart.

Het concept: iedere zorginstelling heeft voorbeelden van verbeteringen die in de praktijk bijdragen aan een hogere zorgkwaliteit. Door die te delen, leren zorginstellingen van elkaar.

Het Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ) vroeg aangesloten zorginstellingen om hun beste verbeteringsinitiatief in te sturen voor de NIAZ Jaarprijs 2020. Thema dit jaar is ‘Persoonsgerichte Zorg’, waarbij de patiënt een actieve rol heeft.

Maar liefst 47 zorginstellingen gingen de uitdaging aan. De voorbeelden lopen uiteen van oncologische zorg bij de patiënt thuis tot een kookboek voor mensen die een hand moeten missen. De voorbeelden gaan over de grenzen van een instelling heen: zorg wordt steeds vaker in netwerken verleend en de kwaliteit van de samenwerking bepaalt de uiteindelijke kwaliteit van zorg.

De 10 finalisten (alfabetische volgorde)

•             Bravis Ziekenhuis – Project Bravis MedGezel

•             Deventer Ziekenhuis – Comfort Talk: woorden als medicijn

•             Erasmus MC – Patiënteninformatiecentrum Oncologie (PATIO)

•             ETZ – IC Café

•             O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis – Familiegerichte zorg: de koesterende ouder als partner

•             OLVG – OLVG driehoog-achter! Oncologische zorg thuis

•             Universitair Ziekenhuis Gent – Lekker eigenhandig: kookboek voor éénhandig koken

•             ZGT – Samen sneller en beter voor jonge kinderen met complexe meervoudige ontwikkelingsproblematiek

•             Ziekenhuis Geel – Gestabiliseerde verslaafden helpen verslaafden aan bed in een algemeen ziekenhuis

•             Ziekenhuis Gelderse Vallei – Nadenken over behandelkeuzes op de poli: samen beslissen over passende zorg.

Vlaamse kandidaten

Het OLV van Loudesziekenhuis Waregem pakt uit met 'familiegerichte zorg op N*: de koesterende ouder als partner in de zorg. Kangoeroezorg dus op neonatale.

"Moeder-kindbinding, skin to skin, moeder en kind samen 24 op 24, zijn termen die we sinds jaren hoog in het vaandel dragen. Als zorgverleners begeleiden we de ouders doorheen het zorgproces de eerste dagen postpartum. Op onze N* voelden we het gebrek aan een zorgcontinuüm samen met de ouders als een gemis aan. Als gecertificeerd BFHI-ziekenhuis (Baby Friendly Hospital Initiative) wilden we de zorg voor onze premature baby's heel graag in ons zorgverhaal meenemen en het effect van kangoeroezorg, wat onomstotelijk bewezen is, hier ook maximaal door te trekken."

Iets totaal anders presenteert het UZ Gent: een kookboek voor eenhandig koken, "Lekker eigenhandig’. Het is opgesteld door zorgverleners, patiënten en een topchef, met recepten die men eenhandig kan klaarmaken.

"Vanuit patiënten kwam de feedback dat dagelijkse handelingen toch moeilijk blijven, ook na revalidatie. We zochten naar een initiatief waarbij we aan patiënten met een beperking toch het gevoel kunnen geven nog actief te kunnen zijn en waarbij we veel mensen konden sensibiliseren rond beroertezorg."

"We hoeven niet altijd bij te dragen aan de zorg door onderzoek te doen en dit te publiceren, projecten die de patiënt rechtstreeks helpen zijn minstens evenwaardig. Je gaat erdoor gaan samenwerken als team en gaat zelf ook actief gaan nadenken over kwaliteit bieden in de zorg!"

Het ziekenhuis Geel tot slot ontwikkelde een 'kwaliteitsvol zorgpad zonder wachtlijsten' dat gestabilliseerde verslaafden aan bed moet helpen in een algemeen ziekenhuis: "Verslavingszorg is geen kerntaak voor een algemeen ziekenhuis. Nochtans zijn spoedgevallenopnames omwille van middelenmisbruik dagelijkse kost. De zorg voor deze patiënten kwam niet tegemoet aan hun noden. Mede door de lange wachtlijsten in de verslavingshulpverlening werden patiënten ontslagen zonder aansluitende opvolging."

Het proefproject van Geel startte op 1 mei 2018 en liep samen met het Centrum Algemeen Welzijn, en andere partners, onder de Verslavingskoepel Kempen VZW om op termijn de coördinatie van ervaringsdragers in de regio mogelijk te maken.

In een tweede stap werden de ervaringsdragers in de zorgverlening van het Ziekenhuis Geel geïntegreerd (1 mei 2018). Er wordt met een informed consent formulier gewerkt. Ze helpen bij de motivationele gesprekken tijdens de opname en de detoxificatie fase. Ze werken nauw samen met de sociale dienst, psychologen en verpleegkundigen. 

Deze ontschotting tussen gezondheidszorg en welzijn kan ook een intermediair zorgpad zijn tot een gespecialiseerde residentiële opname kan worden gerealiseerd. Na één jaar zorgpad alcoholverslaving werd ook het Medisch Sociaal Opvangcentrum (MSOC, laagdrempelige drughulpverlening) actief binnen het ziekenhuis.

Deze dienstverlening wordt in 2020 uitgebreid naar het Ziekenhuisnetwerk Kempen.

Op 12 maart a.s. verzorgen de 10 finalisten in het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven een presentatie voor een publiek van zorgprofessionals. Een jury van cliënten en patiënten uit Nederland en Vlaanderen kiest die dag de Top 1, 2 en 3.