Zeer voorspelbaar krijgt het euthanasieproces voor Assisen een media-verlengstuk. Prof. Wim Distelmans, voorzitter van de Evaluatiecommissie euthanasie, getuigt volgende woensdag. Nu al zet hij de toon op onze nationale radiozender. Maar achter de schermen kletterde het blijkbaar met psychiater Lieve Thienpont die internationaal te veel in the picture loopt. The Washington Post spreekt over een ‘clash tussen twee dokters’.

De heisa rond de mediatisering van het proces leidde er al toe dat huisarts Stijn Geysenbergh terecht tweette: “Spreken is zilver, zwijgen is goud. Zeker tijdens een proces.”

Maar intussen dus toch maar weer Wim Distelmans (De Ochtend, 17/1) die zich eerst en vooral ‘niet blij’ toont met de ‘blijkbaar amateuristische manier van euthanaseren, als het klopt’ waarvoor de drie artsen terechtstaan.

20.000 euthanasieën

“Op dit moment zijn er ongeveer 20.000 euthanasieën uitgevoerd sinds het ontstaan van de wet, en er gebeuren nog wel dat soort van ongelukken. (…) In dit geval had het misschien zorgvuldiger gekund, maar het is mezelf ook al overkomen dat een bloedvat springt op het moment dat ik de injectie wil toedienen. Die praktische dingen volgt de Euthanasiecommissie niet op omdat wij alleen de wettelijke voorwaarden moeten aftoetsen."

"We hebben maar een beperkte bevoegdheid. Het stoort me dat een aantal politici altijd probeert om de commissie te discrediteren. Ik heb de indruk dat ze de weerstand tegen de euthanasiewet zo proberen te vermommen”, aldus Wim Distelmans zonder man en paard te noemen.

Wel wil hij kwijt dat het hem stoort “dat deze drie artsen voor deze aangelegenheid naar Assisen worden verwezen. Het zou anders kunnen worden opgelost, bijvoorbeeld door de Orde van Artsen of andere instanties.”

Intimidatie

Terecht vreest hij dat andere artsen zich daardoor geïntimideerd zullen voelen. Om dan meteen te suggereren dat ‘drukkingsgroepen’ dit bewerkstellligden en dat die “dat niet moeten doen via een assisenzaak. Ik vind het heel merkwaardig dat dit zich voordoet. In eerste instantie was de zaak geseponeerd. In beroep is men van buitenvervolgingsstelling naar Assisen omgeschakeld, een grote ommekeer.“

Prof. Distelmans ziet vandaag niet zozeer een breuklijn over deze kwestie tussen gelovigen en vrijzinnigen, maar tussen ‘ervaringdeskundigen’ en ‘anderen’. Of hij met deze laatsten ‘onbekwamen’ bedoelt, is niet helemaal duidelijk.

Clash

Aan de andere kant van dit getouwtrek vinden we The Washington Post die alle registers opentrekt door te gewagen van een ‘clash over euthanasie tussen dokters’. Wim Distelmans zou de samenwerking per brief hebben stopgezet met de Gentse psychiater Lieve Thienpont, gespecialiseerd in ondraaglijk psychisch lijden.

“Zij vertelde mensen – of zo begrepen die dat toch – dat ze maar naar ons moesten komen met hun euthanasievraag en dat wij daar gelijk zouden op ingaan. Zo werkt het niet. Je kunt niet iemand vooraf beloven dat hij euthanasie zal krijgen. Met elke nieuwe patiënt moet je als arts door een proces waarin je de vraag uitklaart.”, legt hij uit in De Standaard.

“De mensen die zij doorverwees, accepteerden dat niet. Ze reageerden verbaasd en zelfs verbolgen. In zo’n sfeer is het niet mogelijk om tot een objectieve afweging te komen. Dat hebben we haar meermaals gezegd, maar dat was dus niet voldoende. Er was een formele brief nodig, waarin we ons distantiëren van die manier van werken.”

'Interne kwestie'

Thienpont legt die brief dan weer uit als ‘een interne kwestie’. “Ik heb nog nooit een bemerking gekregen van de Evaluatiecommissie, op geen enkel dossier.” Dat ze iets te veel in de kijker loopt in internationale media over de euthanasiekwestie (nu met een nieuwe documentaire over euthanasie, ‘Too young to die’) is volgens haar de reden dat “de sfeer tussen ons vertroebeld is”.

Nieuwe richtlijn

Maar ook Prof. Joris Vandenberghe (KU Leuven) neemt die aanpak op de korrel in The Washington Post. Volgens hem ziijn zeker al mensen in dit land geëuthanaseerd die niet alle mogelijke behandelingen hadden uitgeput. De Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie heeft hierover een richtlijn gepubliceerd.

Er is de sereniteit van het levenseinde, maar er bestaat ook zoiets als de sereniteit van een proces. Zowel patiënten als beklaagden hebben er baat bij dat die gerespecteerd wordt.