Prof. dr. Alex Mottrie, oprichter van Orsi Academy ORSI Academy, de multidisciplinaire school voor robotchirurgie, kijkt terug en vooruit naar aanleiding van het 20-jarige bestaan van zijn centrum. Dat ook in het teken van de eerste 'Robotic Week' in het OLVZ Aalst.

“We werden met ORSI een referentiecentrum voor robotchirurgie in urologie en in extensie voor andere disciplines. Ik zeg altijd dat de geneeskunde de volgende tien jaar meer ingrijpend zal evolueren dan dat ze dat de afgelopen eeuw deed.” Alex Mottrie vergelijkt het met de ontwikkeling in onze wagen: die wordt meer en meer gedomotiseerd en geautomatiseerd. Prototypes kunnen al zelfstandig rijden. "De geneeskunde gaat dezelfde kant op: alles wordt gerobotiseerd omdat we zo veiliger en beter kunnen werken.”

“Een recent rapport van Solidaris zegt wel dat prostaatverwijdering met de robot duur is, maar niet altijd beter. Mijn eerste reactie is of de socialistische mutualiteit (Solidaris, red.) voldoende data en knowhow heeft om dit alles te bekijken. En hoe objectief zijn hun data? Je moet voldoende abstractie kunnen maken van de materie. Ze spreken hoofdzakelijk over continentie en alle andere aspecten bekijken ze amper. Ik vind het bedroevend dat ze dat zo naar buiten brengen.”

“Solidaris heeft het over een mogelijke besparing van een paar miljoen euro, terwijl ze misschien beter eens de kwestie van de derdebetaler kunnen bekijken. Die kost meer dan de honoraria van alle huisartsen samen of zit toch in die grootte-orde. De robotchirurgie zal alleen maar groeien. Ze is naast de urologie nu ook aan een opmars bezig in de gynaecologie. Er bestaan trouwens ook specifieke orthopedische robots en het is ook mogelijk om zo cardiologische ingrepen te verrichten. In het OLVZiekenhuis Aalst werd voor de eerste maal – een wereldprimeur - een renale denervatie uitgevoerd met robotondersteuning, met het Corindus-robotsysteem.”

“Enkele sleutelpatenten voor robots vervielen zodat de monopoliepositie van één bedrijf verdwijnt. Zoals iedereen weet, zijn monopolies nooit goed. Momenteel werken er – voor zover ik weet- minstens 380 bedrijven aan robots in de geneeskunde. En een 50-tal werkt aan robots in de chirurgie alleen. Dat is een enorm aantal. Bijvoorbeeld de Cambridge Medical Robot, die pas op de markt is, boomt nu.”

“Bij deze robot-ontwikkelingen past net zoals bij de lang aangekondigde zelfrijdende auto van Google enig voorbehoud in die zin dat we ook enorme juridische obstakels moeten  overwinnen. Maar kijk naar de luchtvaart: alles evolueerde naar de automatische piloot. Bij een bumpy landing kun je er vanop aan dat de menselijke piloot zelf nog eens de stuurknuppel ter hand moest nemen.”

“De automatisering is dus niet te stoppen, maar robots moeten wel altijd werken onder controle van de mens. Ook in de luchtvaart vliegt de automatische piloot onder supervisie van twee menselijke piloten.”

“In de geneeskunde kennen we veel mlnder collateral damage bij robotoperaties. De belangrijkste variabele na een dergelijke ingreep is niet het mes, de robot of de laser waarmee je snijdt, maar de chirurg in de driver’s seat zelf.”

“A fool with a tool is still a fool: de collega’s moeten goed opgeleid zijn alvorens ze met een robot aan de slag kunnen. Voldoende ingrepen blijven uitvoeren om de ervaring te behouden, is ook een must. Wat het rapport van Solidaris betreft: objectief bekeken dringt  een zekere centralisatie van dure apparatuur zich wel op. In Orsi werkten we daarom een nieuwe trainingsmethodologie uit. Daarbij wordt een chirurg volledig in een veilige omgeving opgeleid totdat hij zelfstandig aan de slag kan. Zo kunnen we verwikkelingen met 50% terugdringen.”

“Robots die volledig zelfstandig werken: dat is niet voor morgen en ook niet voor overmorgen. De grootste innovatie die op ons afkomlt, zal eerder in de software liggen dan in de hardware. Met apps op die robots zal men nog betere kwaliteit afleveren.”

Het OLV Ziekenhuis Aalst organiseert de eerste "OLV Robotic Week", die loopt van 5 tot 15 december.